Radio 90 logo

MUZYKA WYBRANA DLA CIEBIE • Cieszyn 95.2 fm • Rybnik 90 fm Słuchaj Online Facebook YouTube Instagram

Celiakia: Jak unikać glutenu w diecie?

Facebook Twitter

Celiakia, inaczej zwana chorobą trzewną jest schorzeniem zapalnym jelita cienkiego o podłożu autoimmunologicznym. W wyniku celiakii dochodzi do nieprawidłowej reakcji układu odpornościowego na gluten. W Europie choruje na nią ok. 1-3% populacji, z czego jedynie 1 na 10 chorych posiada konkretną diagnozę.

Przebieg choroby

W wyniku działania glutenu dochodzi do nieprawidłowej reakcji układu immunologicznego. Odpowiedź autoimmunologiczna skierowana jest przeciwko własnym tkankom organizmu, w szczególności tkankom jelita cienkiego. Proces ten prowadzi do powstania stanu zapalnego oraz uszkodzenia błony śluzowej jelita, a następnie do zanikania kosmków jelitowych. W efekcie tych zmian wchłanianie pokarmu jest upośledzone, co powoduje występowanie różnorodnych objawów klinicznych oraz licznych niedoborów.

Objawy

Celiakia objawia się bardzo różnorodnymi objawami. U każdego pacjenta mogą być one inne oraz występować z różnym nasileniem. Ze względu na różnorodność występujących objawów możemy podzielić chorobę na trzy postacie.

POSTAĆ KLASYCZNA – dominują w niej nasilone objawy ze strony przewodu pokarmowego. Objawy zespołu złego wchłaniania występują przeważnie u dzieci i kobiet w ciąży oraz osób starszych. Według statystyk postać ta występuje znacznie rzadziej niż pozostałe. Do charakterystycznych objawów postaci klasycznej należą:

  • Biegunki tłuszczowe lub wodniste
  • Bóle brzucha
  • Wzdęcia
  • Utrata masy ciała
  • Zaburzenia rozwoju
  • Niski wzrost

POSTAĆ NIEKLASYCZNA – nie występują objawy ze strony przewodu pokarmowego oraz zespół złego wchłaniania. Postać ta występuje u większości chorych i nie daje charakterystycznych objawów. Można ją rozpoznać po:

  • Anemii – wynikającej z niedoboru żelaza oraz witaminy B12
  • Zaparciach, wzdęciach
  • Nawracających aftach
  • Opóźnionym dojrzewaniu
  • Zapaleniu stawów
  • Przewlekłym zmęczeniu
  • Zaburzeniach neurologicznych
  • Niedoborach witamin i składników mineralnych

POSTAĆ NIEMA – brak objawów nawet tych spoza przewodu pokarmowego.

Diagnostyka

Zdiagnozowanie celiakii opiera się na wykonaniu badań z krwi oraz pobraniu wycinków jelita cienkiego, czyli biopsji w momencie kiedy pacjent znajduje się na „normalnej” diecie (zawierającej gluten).
Jednym z ważnych elementów przed podjęciem szerokiej diagnostyki jest wywiad rodzinny, w celu zaobserwowania, czy choroba ta nie występowała już w poprzednich pokoleniach.

Badania serologiczne:

  • Poziom transglutaminazy tkankowej w klasie IgA
  • Całkowity poziom przeciwciał IgA

Kiedy poziom przeciwciał IgA znajduje się poniżej normy, lekarz zleca dalsze specjalistyczne badania z krwi.

Biopsja jelita cienkiego- biopsja wraz z pobraniem wycinka jelita cienkiego jest jednym z najważniejszych etapów diagnostyki celiakii. Badanie to wykonywane jest endoskopowo podczas gastroskopii. Po dokładnym badaniu i analizie pobranego wycinka, diagnozuje się stan kosmków jelitowych a tym samy, celiakie i jej stopień zaawansowania.

Leczenie celiakii

Gluten to umowna nazwa białek roślinnych występujących w niektórych zbożach, konkretnie są to frakcje prolamin i glutelin. Celiakia wymaga ścisłego stosowania diety bezglutenowej przez całe życie. Dieta ta pozwala na poprawę samopoczucia chorego oraz na pełną regeneracje kosmków jelitowych.
Należy uwzględnić w niej produkty tj.: owoce, warzywa, mleko, mięso, ryby. Jest to istotne ze względu na częste niedobory witamin i składników mineralnych towarzyszące chorobie.

Chorzy na celiakie poza produktami specjalnie dla nich stworzonymi mogą stosować również naturalne produkty bezglutenowe takie jak:

  • ryż biały i brązowy,
  • kukurydza,
  • gryka,
  • proso,
  • amarantus,
  • quinoa, mąki,
  • płatki ryżowe,
  • kasza jaglana,
  • kasza gryczana,
  • mięso i ryby,
  • owoce i warzywa,
  • mleko i jaja,

*Należy zwracać uwagę na produkty owsiane. Sam owies nie zawiera glutenu, lecz jest bardzo podatny na zanieczyszczenia nim spowodowane kontaktem z innymi zbożami. Dlatego osoby chorujące na celiakię i unikające glutenu powinny jeść płatki owsiane bezglutenowe (na opakowaniu należy szukać znaku przekreślonego kłosa).

Do produktów zabronionych przy diecie bezglutenowej, należą:

  • pszenica
  • orkisz,
  • płaskurka,
  • jęczmień,
  • żyto,
  • kasza manna,
  • kasza kuskus,
  • kasza perłowa,
  • kasza jęczmienna

Podczas wybierania produktów spożywczych należy wybierać te będące przebadane pod kontem glutenu. Zawierają one na swoim opakowaniu licencjonowany znak Przekreślonego Kłosa. Przy wybieraniu innych produktów spożywczych, szczególnie tych przetworzonych należy szczególną uwagę zwracać na ich skład. W wielu potencjalnie bezglutenowych produktach tj.: wędliny, parówki, mieszanki przypraw, sosy mogą znajdować się składniki zawierające gluten.

Czytaj takze:

Najnowsze

R E K L A M A

Polecamy dzisiaj

Jak mija dzień? Sprawdź najważniejsze wiadomości z 28 marca 2024