Czas na Twoją Miejscowość. Czas na Rybnickie Dni Literatury

Zacznijmy od historii:

W latach 60-tych Dni Literatury były takim miejscem, do którego zjeżdżali się ludzie z całego regionu, jeśli chodzi o widzów, a autorzy oczywiście byli z całej Polski. Głównie wtedy Dni Literatury były budowane na spotkaniach z autorami i targach książki. Wtedy były czasy zupełnie inne, książkę było ciężko dostać, to był towar poszukiwany. Targi książki cieszyły się ogromnym powodzeniem, bardzo wielu pisarzy z całego kraju faktycznie przyjeżdżało na te spotkania autorskie: w szkołach, w instytucjach kultury, w zakładach pracy. W tamtych czasach inaczej kształtowano publiczność, po części publiczność była zapraszana i przyjeżdżała całymi grupami, jako przedstawiciele firm czy szkół. Ja tego nie mówię w znaczeniu pejoratywnym, bo ta publiczność została świetnie wychowana i to teraz procentuje. Po latach Dni Literatury jednak trwają, takie wydarzenia z wyższej półki mają swoich widzów. Dni Literatury są jedną z nielicznych imprez tego typu- literackich – w Polsce, która trwa przez 50 lat. Wydarzeń z tak długą tradycją jest naprawdę mało.

Jak mówi Michał Wojaczek, dyrektor Teatru Ziemi Rybnickiej, wszystko co będzie się działo w trakcie Rybnickich Dni Literatury wiąże się ze „słowem”. Do tego ważne, że jubileusz nie tylko mają Rybnickie Dni literatury:

Wiele wydarzeń ma związek z jubileuszem 50-lecia Rybnickich Dni Literatury- podkreśla Michał Wojaczek. Takim wydarzeniem jest wystawa malarstwa Alojzego Błędowskiego na start Dni Literatury:

12 października swoją wystawę w Teatrze Ziemi Rybnickiej otworzy Pola Dwurnik, jej tytuł jest znaczący: „Dziewczyna z Rybnika”:

W czasie Rybnickich Dni Literatury wróci „Drach” Teatru Śląskiego, ale ten teatr pokaże się także w spektaklu „Piąta strona świata” według powieści Kazimierza Kutza:

Propozycja muzyczna to koncert Stanisława Soyki, a propozycja kinowa- specjalny seans w ramach DKF-u Ekran:

50. Rybnickie Dni Literatury i propozycja pod szyldem EKOLOGII:

…ta propozycja 16 października.

Gretkowska, Davis i Szczygieł. To są nazwiska, które zapełnią salę w bibliotece na spotkaniach autorskich w ramach Rybnickich Dni Literatury. Stanisława Adamek, dyrektor rybnickiej biblioteki zapowiada je tak:

11 października spotkanie z Manuelą Gretkowską:

18 października spotkanie z Mariuszem Szczygłem, który nie po raz pierwszy będzie w Rybniku. O spotkanie z nim prosili sami czytelnicy:

Na spotkania z Gretkowską i Szczygłem wstęp jest wolny, na spotkanie z profesorem Normanem Davisem trzeba mieć bilet. Spotkanie w bibliotece 15 października było umawiane wiele sezonów:

Podczas Rybnickich Dni Literatury wręczona zostanie Górnośląska Nagroda Literacka JULIUSZ. Przypomnijmy, że zmieniono jej formułę, nagrodzona zostanie biografia- mówi Julia Wójcik, naczelniczka wydziału kultury Urzędu Miasta w Rybniku:

W tym roku do nagrody JULIUSZ zgłoszono 41 książek, kapituła nominowała 5 biografii:

– polecała Julia Wójcik, naczelniczka wydziału kultury Urzędu Miasta w Rybniku. Więcej o nagrodzie na www.nagrodajuliusz.pl.

Słuchajcie Radia 90, będziemy mieli dla naszych słuchaczy zaproszenia na wydarzenia literackiej jesieni w Rybniku.

50. Rybnickie Dni Literatury 2019 pod honorowym patronatem Prezydenta Miasta Rybnika Piotra Kuczery

• 10.10. godz. 18.00, Teatr Ziemi Rybnickiej, Galeria Oblicza
  Wernisaż wystawy malarstwa Alojzego Błędowskiego

Wystawa jest dedykowana pamięci Pawła Zientka, budowniczego Teatru Ziemi Rybnickiej. Galeria Oblicza. Wstęp wolny
Alojzy BłędowskiI urodził się w Gorzyczkach, w których uczęszczał też do szkoły podstawowej. Wykształcenie plastyczne uzyskał w Państwowym Ognisku Plastycznym w Rydułtowach (na jego talent zwrócił uwagę sam mistrz – Ludwik Konarzewski), a następnie (od 1960) w Państwowym Liceum Sztuk Plastycznych w Bielsku-Białej. W szkole plastycznej zgłębiał tajniki tkactwa. Naukę szkolną przerwał po śmierci ojca, podejmując pracę w hucie „Silesia”, gdzie kierował oddziałem złocenia. W 1967 r. otworzył własną pracownię ceramiczną. Alojzy Błędowski uprawia malarstwo sztalugowe w technikach: olejnej, pastelowej i akwarelowej, wykonuje również rysunki piórkiem. Jest znakomitym rzemieślnikiem – co potwierdza najwyższe wyróżnienie miejscowego cechu – „Złote Ręce”, ale również wytrwałym artystą – niezwykle wszechstronnym, a przy tym niezwykle wprawnym w technikach, którymi się posługuje. Jest uczestnikiem wielu wystaw indywidualnych i zbiorowych, krajowych i zagranicznych, na których prezentuje ceramikę, malarstwo, rzeźbę, fotografię i rysunek. Uprawia malarstwo w różnych technikach, stosując wielorakie podłoża, w tym płótno, deskę, szkło, porcelanę. W jego pracach można dostrzec wpływy kierunków obecnych w sztuce XIX i XX w. Jest znakomitym portrecistą i pejzażystą. Obserwuje ludzi, ich codzienność, przedmioty, otaczającą rzeczywistość. Chętnie portretuje swoich bliskich i maluje pejzaże – miejsc dla niego ważnych i tych, które go zwyczajnie otaczają. Alojzy Błędowski zdobył liczne nagrody. Warto wspomnieć o wyróżnieniu uzyskanym w „Galerii Balzaca” w Paryżu (1964) na Exposition d’Arts, Graphiques et Plastiques oraz nagrody na „II Ogólnopolskiej Wystawie Prac Amatorów Kolejarzy” w Warszawie i Katowicach. W 2016 r. otrzymał żorską Nagrodę Miejską„Phoenix Sariensis”.

• 11.10. godz. 18.00, Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Rybniku, ul. ks. J.Szafranka 7
  Spotkanie autorskie z Manuelą Gretkowską. Wstęp wolny

Manuela Gretkowska. Urodzona w Łodzi. Autorka ponad 20 książek, powieści, dzienników, esejów, tłumaczonych na wiele języków. Zawzięta facebookowiczka;

• 12.10, godz. 17.00, Teatr Ziemi Rybnickiej, Galeria Sztuki i Sala Kameralna
  „Dziewczyna z Rybnika” wernisaż wystawy Poli Dwurnik oraz koncert zespołu Brzoska Kwintet. Wstęp wolny

Galeria Sztuki TZR
„Pan Marcin” to najnowszy rysunkowy artbook Poli Dwurnik. Opowiada o nocnej rozmowie z poetą Marcinem Świetlickim, napotkanym przez artystkę w katowickim klubie jazzowym Hipnoza. Historia, będąca głównie monologiem Świetlickiego na temat „dziewczyny z Rybnika”, kreśli figlarny portret poety. Współtworzy go milczący, autoironiczny komentarz malarki – motyw charakterystyczny dla jej narracyjno-rysunkowej twórczości. Całość opowiedziana jest za pomocą kilkudziesięciu dużych, kolorowych gwaszy, uzupełnionych elementami kolażowymi, do których artystka użyła pociętych ozdobnych tapet ściennych. Na wystawie w Galerii Sztuki Teatru Ziemi Rybnickiej zostanie pokazany komplet oryginalnych rysunków składających się na książkę „Pan Marcin”.

Pola Dwurnik – artystka wizualna, malarka, rysowniczka, urodzona w 1979 roku w Warszawie. Uprawia malarstwo olejne, różne formy rysunku, kolaż, sztukę poczty, prowadzi działalność wydawniczą, redaktorską oraz pisze i wykonuje piosenki.
Jest autorką pięciu książek z rysunkami (m.in. „Świetlica”, wyd. Galeria Raster, Warszawa, 2003, „Living in Basel”, wyd. Christoph Merian Verlag, Bazylea 2007, „Kronika Towarzyska”, wyd. CSW Zamek Ujazdowski 2008, „Piosenka dla Wojtka”, wyd. Muzeum Współczesne Wrocław 2016), oraz wydanej w 2013 roku publikacji „Girl on Canvas. Dziewczyna na płótnie”, do której współtworzenia zaprosiła ok trzydzieści zaprzyjaźnionych piszących osób m.in. pisarkę Olgę Tokarczuk, historyczkę sztuki prof. Marię Poprzęcką, seksuologa dr Andrzeja Depkę, projektanta Oskara Ziętę, artystę Romana Dziadkiewicza i in.
Prace Poli Dwurnik były pokazywane na wystawach indywidualnych m.in. w Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK w Krakowie, Muzeum Współczesnym Wrocław we Wrocławiu, Galerii Bielskiej BWA w Bielsku-Białej, Daniel Benjamin Gallery w Londynie i innych. Brała także udział w wielu wystawach grupowych m.in. w Narodowym Muzeum Sztuki XXI wieku MAXXI w Rzymie, Narodowej Galerii Sztuki Zachęta w Warszawie, Trafostacji Sztuki w Szczecinie, Galerii Arsenał w Białymstoku i wielu innych. www.poladwurnik.com

Sala Kameralna TZR
Brzoska Kwintet – to muzyczny eksperyment, łączący poezję z gitarą elektryczną, trąbką, perkusją i kontrabasem- w otwartych kompozycjach i improwizacjach. Poszukiwanie miejsca na współbrzmienie słów i dźwięków w najbardziej optymalnej dla nich formule. Zespół powstał jako rozszerzenie trio : Brzoska/Marciniak/Markiewicz, które nagrało dwie płyty „Brodzenie” i „Wpław” teraz kontynuuje idee pracy w kwintecie, muzyka zyskała inną przestrzeń co powoduje jej inne oddziaływanie z poezją.

• 13.10. godz. 16.00, Teatr Ziemi Rybnickiej
  Inauguracja 50. Rybnickich Dni Literatury: wręczenie nagrody Honorowej Złotej Lampki Górniczej przez Prezydenta Miasta Rybnika oraz „Przybora na 102” – spektakl teatralny Magdy Umer i MUMIO

Na scenie spotkają się trzy artystyczne temperamenty – Jeremi Przybora, Magda Umer i Mumio. Będzie zabawnie, ale też refleksyjnie i wzruszająco. Teksty Przybory przeplatają się z szalonymi improwizacjami spod znaku Mumio, dla których udaną kontrę stanowi kojąca postać Ciotki Mizerii w świetnym wykonaniu Magdy Umer. Ta teatralno – muzyczna konwencja to strzał w dziesiątkę. Różnorodność, wewnętrzna harmonia, lekkość i radość. Słowa – Jeremi Przybora, muzyka – Jerzy Wasowski. Wystąpią: Magda Umer, Jadwiga Basińska, Darek Basiński, Jacek Borusiński oraz zespół muzyków w składzie: Wojciech Borkowski, Maciej Szczyciński, Tomasz Drozdek. Bilety: w przedsprzedaży 50 zł do 30.09. | 70 zł od 1.10

• 15.10. godz. 18.00, Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Rybniku, ul. ks. J.Szafranka 7
  Spotkanie autorskie z prof. Normanem Daviesem.

Spotkanie autorskie z prof. Normanem Daviesem, wykładowcą najbardziej prestiżowych uczelni świata, takich jak: Oxford, Cambridge, University College London, Perugii, Grenoble. Sussex, Uniwersytet Jagielloński Jest doktorem honoris causa Uniwersytetów: Warszawskiego, Gdańskiego, Jagiellońskiego, UMCS, honorowym obywatelem miast: Kraków, Lublin, Warszawa. Autorem książek: „Boże Igrzysko”, „Orzeł biały, gwiazda czerwona”, „Europa” , „Między wschodem a zachodem”, „Europa walczy”, „Wyspy”, „Zaginione królestwa”, „Szlak nadziei”, „Powstanie 44”, „Na krańce świata”. W swojej najnowszej książce „Na krańce świata” – autor opisuje także przygody w placówkach dyplomatycznych na antypodach . Okazuje się, że nawet w najbardziej odległych rejonach – „Słoń a sprawa polska” – jest stale obecne i aktualne. Zdaniem Profesora na przyszłe losy Polski dużo większy wpływ będą miały wydarzenia w Indiach, Chinach czy Malezji niż w tak bliskiej Europie czy Rosji. Rozmowy z dyplomatami to osobna wyjątkowo „pikantna” karta książki i opowieść tyleż zabawna, co pouczająca. Rozdziały opisujące specyfikę obiektów dyplomatycznych i o zamieszkujących w nich lokatorach to creme de la creme tytułu. Czy gdyński Konsulat Kultury nawiąże swą działalnością do „uświęconych tradycją konsulatów rozsianych po całym globie?” Kto wie? Moderatorem spotkania jest Krystian Nehrebecki. Bilety:10 zł do nabycia w kasie TZR.

• 15.10. godz. 19.00, Teatr Ziemi Rybnickiej
  „Drach”. Inscenizacja powieści Szczepana Twardocha

Niemal rok po premierze, zapraszamy na spektakl „Drach” wg powieści Szczepana Twardocha pod tym samym tytułem. Jest to opowieść o pięknych, ale i tragicznych losach dwóch rodzin. Josefa Magnora, śląskiego górnika i powstańca, dzieli od Nikodema Gemandera, jego prawnuka i wziętego architekta, ponad 100 lat historii, jednak łączy wiele – od więzów krwi, poprzez rodowe fatum, po niezwykły dar autodestrukcji. Przedstawienie zdobyło wiele znakomitych recenzji, a jego premiera odbiła się szerokim echem w mediach. Bilety: 45 zł II miejsca i balkon, 60 zł I miejsca.

• 16.10. godz. 19.00, Teatr Ziemi Rybnickiej, Sala Kameralna
  Kultura Smogu czy smog kultury – happening artystyczno-ekologiczny w wykonaniu Teatru Mariana Bednarka

Happening „Kultura smogu czy smog kultury?” jest pytaniem godnym już znanego pytania Szekspira „być albo nie być?”. Jednak kto wie, czy nie bardziej nas wszystkich ludzi stawiającym pod murem – bo chodzi o walkę o oddech na planecie Ziemia. Happening poprzez poezję, taniec, muzykę i piosenkę próbuje przenieść obecną sytuację ekologiczną w wymiar innej refleksji.

• 17.10. godz. 18.00, Punkt Informacji Miejskiej Halo! Rybnik, ul. Jana III Sobieskiego 20
  II Turniej Jednego Wiersza im. Janiny Podlodowskiej.Wstęp wolny
• 18.10. godz. 16.00, Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Rybniku, ul. ks. J.Szafranka 7
  Biografie: miłość i sny. Z finalistami Górnośląskiej Nagrody Literackiej JULIUSZ rozmawiać będzie Ewa Niewiadomska z Radia Katowice. Wstęp wolny
  
• 18.10. godz. 18.00, Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Rybniku, ul. ks. J.Szafranka 7
  Spotkanie autorskie z Mariuszem Szczygłem. Wstęp wolny.

Mariusz Szczygieł – reporter, pisarz. Oprócz Hanny Krall najczęściej przekładany z żyjących polskich reporterów; jego książki zostały wydane w 21 krajach. Za „Gottland” zdobył Europejską Nagrodę Literacką 2009, a w Polsce Nike Czytelników. Zdobywca tytułu Dziennikarz Roku 2013 w konkursie Grand Press. Debiutował w wieku 16 lat w tygodniku „Na przełaj”. W latach 90. znany z prowadzenia talk show „Na każdy temat”. Czechofil, autor kilku bestsellerowych książek o Czechach („Gottland”, „Zrób sobie raj”, „Laska nebeska”). Autor monumentalnej, trzytomowej antologii polskiego reportażu XX wieku „100/XX”. Odznaczony przez Prezydenta RP orderem Polonia Restituta. Nauczyciel wielu reporterów młodego pokolenia, prowadzi autorskie zajęcia w Polskiej Szkole Reportażu. Zdobył nagrodę Autorytet 2015 w konkursie Mediator, przyznawaną przez studentów wszystkich szkół dziennikarskich w Polsce. Jest prezesem Fundacji Instytut Reportażu, która prowadzi znaną w Warszawie księgarnio-kawiarnię Wrzenie świata oraz wydawnictwo książkowe Dowody na Istnienie. Jest autorem cotygodniowej rubryki „Szczygieł poluje na prawdę” w tygodniku reporterów „Duży Format” – dodatku do „Gazety Wyborczej”. Jesienią 2018 ukazała się jego książka reporterska pt. „Nie ma”. Miłośnik czeskiej Pragi. Mieszka w Warszawie. Moderatorem spotkania jest Marcin Mońka.

• 18.10. godz. 19.00, Teatr Ziemi Rybnickiej
  Stanisław Soyka „MUZYKA I SŁOWA STANISŁAW SOYKA” – koncert

Pierwsza tak osobista artystyczna wypowiedź Stanisława Soyki od piętnastu lat. Stanisław Soyka muzycznie określa nowy album jako „Folk z przymrużeniem oka”, ale – jak dodaje: „Można na nim usłyszeć późne lata 70-te, rythm & blues`a, wpływy reggae, a także po prostu – ballady.” Ten – w pełni autorski – Album dzisiejszego Soyki jest prostolinijny, prawdziwy i szczery. To muzyczne wyznanie bez podrasowania. Jest tu polonez, jest i tango, w którym odbywa się cała amplituda uczuć – miłość, zazdrość, ciepło, zimno, gorąco. Bilety: 65 zł od 1.09.

• 19.10. godz. 18.00, Teatr Ziemi Rybnickiej
  Gala wręczenia Górnośląskiej Nagrody Literackiej JULIUSZ oraz „Piąta strona świata”, spektakl Teatru Śląskiego

1 lipca 2019 roku kapituła GNL JULIUSZ wybrała pięć książek biograficznych napisanych i wydanych po polsku w roku poprzednim. Oto ona: „Kronika życia Michała Bułgakowa” Krzysztofa Tura, „Sen Kolumba” Emila Marata, „Kieślowski. Zbliżenie” Katarzyny Surmiak-Domańskiej, „Noblista z Nowolipek” Marka Górlikowskiego oraz „Ota Pavel” Aleksandra Kaczorowskiego.

„Piąta strona świata”

Śląsk, a właściwie jego mały zakątek, leżące nad niegdyś graniczną rzeką Brynicą Szopienice. Tam właśnie umieścił akcję swojej debiutanckiej powieści Kazimierz Kutz. Wybitny reżyser filmowy i teatralny (współpracował m.in. także z Teatrem Śląskim) zawarł w niej bogaty i barwny obraz życia mieszkańców, pełen zdarzeń codziennych i o dziejowym znaczeniu, rejestrujący miejscowe anegdoty i portrety zwykłych ludzi, z których każdy ma swoją niepowtarzalną historię wartą upamiętnienia. Powstała w ten sposób fascynująca i gęsta od wydarzeń opowieść o miejscu bliskim sercu głównego bohatera, jego „Piątej stronie świata”. Śląsk, piąta strona świata, to miejsce, gdzie zacierają się granice, a historia bawi się ludźmi i narodami. Nie sposób zamknąć go w sztywne ramy ani opowiedzieć od początku do końca. Można tylko próbować odsłaniać po kawałku, zestawić z tysiąca zabawnych, tajemniczych i fascynujących ludzkich historii. Jedno z najważniejszych przedstawień w Teatrze Śląskim ostatniej dekady i głośne wydarzenie w skali kraju. Teatr opowieści zrealizowany z ogromną wrażliwością na to, co lokalne i zarazem uniwersalne. Spektakl zostanie poprzedzony Galą wręczenia Górnośląskiej Nagrody Literackiej „Juliusz”. Bilety: 60 zł w przedsprzedaży do 30.09. | 70 zł od 1.10.

• 20.10 o godz. 16.00, Teatr Ziemi Rybnickiej
  „Słonik Bombik”, bajka muzyczna dla dzieci

Zapraszamy na spektakl bajkowy dla dzieci pt.”Słonik Bombik”. Jest to opowieść oparta na znanej bajce autorstwa Bogusława Zemana SSP „Przygody Słonika Bombika”. Niezwykła historia łaciatego słonia, który zmaga się z problemem akceptacji swojej odmienności. Wytykany przez innych przechodzi wewnętrzną drogę: z ciemności odrzucenia do odkrycia wzniosłej prawdy o sobie – bycia niezwykłym i wyjątkowym. Ta wspaniała historia ożywiona teatralnymi środkami: piękną scenografią, porywającą muzyką odgrywaną na żywo, przeprowadza widza przez całą paletę emocji – humor, smutek, strach, odwagę aż do pełnej radości. Spektakl, dzięki swojemu przesłaniu, skierowany jest do widza w każdym wieku! Bilety: 15 zł;

• 21.10 godz.19.00, Teatr Ziemi Rybnickiej
  DKF EKRAN, projekcja filmu „Kult ciała” w reż. Michała Waszyńskiego, z muzyką na żywo w wykonaniu zespołu Czerwie

Czesław jest rzeźbiarzem. Poszukuje modelu do swej rzeźby „Nowa Wenus”. Poznaje piękną Hankę. Uważa ją za idealny model i skłania do pozowania. Wkrótce zakochuje się w niej, a ona w nim, miłością gwałtowną, niezrównaną… Pewnego dnia jego przyjaciel baron Stumberg przedstawia mu Hankę jako swoją narzeczoną. Zrozpaczony Czesław szuka zapomnienia w alkoholu. Kiedy Stumberg dowiaduje się o ich miłości, postanawia wyjechać z Hanką, by zapomniała o Czesławie. Odbywają podróż po Europie. Boże Narodzenie spędzają na Riwierze. Hanka wyznaje Stumbergowi, że nie może zapomnieć Czesława, który tymczasem stacza się coraz niżej, choć jego wystawiona w Zachęcie rzeźba zostaje nagrodzona i uznana za arcydzieło. Nikt nie rozpoznaje w obdartym, zarośniętym mężczyźnie jej autora… Kiedy Czesław idzie do swojego atelier, zastaje w nim Hankę, czekającą na niego z utęsknieniem i miłością.
Drugi film Michała Waszyńskiego, twórcy legendarnego „Dybuka”, jest adaptacją skandalizującej jak na swoje czasy powieści erotyczno-psychologicznej Mieczysława Srokowskiego.W roli głownej wystąpił m.in. Eugeniusz Bodo.

Ta polsko-austriacka koprodukcja realizowana m. in. w Warszawie, Budapeszcie i Wiedniu zyskała międzynarodowe uznanie, zdobywając ZłotyMedal na festiwalu filmowym w Nicei. Film został odnaleziony w Królewskim Archiwum Filmowym w Brukseli.
Film został zrealizowany w Warszawie (Polska), Wiedniu (Austria), Budapeszcie (Węgry) oraz Nicei (Francja)
Film został udźwiękowiony, jednakże w polskich kinach – ze względu na wysokie ceny nowej aparatury – pokazywany był w wersji niemej.
Rok 2019 jest rokiem Michała Waszyńskiego.

CZERWIE – niezależna polska formacja prezentująca alternatywne dźwięki z pogranicza folku, etno, sceny absurdu, teatru i filmu. Stworzyli własny niepowtarzalny styl charakteryzujący się niekonwencjonalym wykorzystaniem instrumentów muzycznych oraz będący fuzją wielu gatunków muzycznych.

W skład grupy wchodzi obecnie czterech muzyków – Wojtek Zaborowski, Maciek Kudłacik, Paweł Zawarus, Piotrek Bogunia – operujących następującym instrumentarium: perkusja, ksylofon, instrumenty perkusyjne, instrumenty etniczne, bas, gitara, mandolina, akordeon, syntezatory. Grupa zagrala do tej pory ponad 600 koncertów w klubach i na festiwalach w Polsce i Europie m.in. Czechy, Słowacja, Węgry, Niemcy, Holandia, Wielka Brytania. CZERWIE znajdują się w ścisłej czołówce grup grających „na żywo” muzykę do filmów niemych.