Czas na Twoją Miejscowość: Kto tworzy Rybnik? Oni. Pracownicy Rybnickich Służb Komunalnych [materiał partnera]

29 kwietnia 2021 / 16:43 Aktualizacja: 18 października 2021 / 11:58

Czas przyjrzeć się tym, bez których Rybnik zostałby odcięty od reszty miast w ciągu kilkunastu godzin. Bez których utonęlibyśmy w śmieciach i brudzie. Bez których ulice zalałaby woda, chdoniki zarosły trawą, a drogi z powodu dziur stałyby się nieprzejezdne. W programie Radia 90 "Czas na Twoją miejscowość", czas na Rybnickie Służby Komunalne. Czy zdajesz sobie sprawę, że to dzięki ich pracy w Twoim mieście jest pięknie?

O Rybnickich Służbach Komunalnych piszemy nie bez powodu. W tym roku firma i jej pracownicy świętują jubileusz, to 30 lat istnienia i pracy na rzecz miasta. Przybliżmy tę miejską jednostkę, jak działa i jakie zadania wypełniają jej pracownicy, a jest ich cały ogrom. Trudno bez RSK wyobrazić sobie normalne funkcjonowanie miasta. Czym zatem zajmują się Rybnickie Służby Komunalne?

Rozmawialiśmy z Przemysławem Grycmanem, dyrektorem Rybnickich Służb Komunalnych:

Przemysław Grycman: Rybnickie Służby Komunalne, może rozpocznijmy od tego, że zatrudniamy 228 pracowników. Czym się zajmujemy? Opowiem taką anegdotę: jak jeszcze byłem majstrem w służbie drogowej, ludzie dzwonili i zaczynali rozmowę słowami „co Wy tam w ogóle robicie w tych służbach komunalnych, czym się zajmujecie?”. Następnie jak już opowiadali o swoim problemie, to 90% z nich to były właśnie sprawy, jakimi się zajmujemy. Zajmujemy się wszystkim, co jest związane z drogami, placami chodnikami i całą infrastrukturą, która przylega do tego. To są rowy, przepusty, ustawianie oznakowania, sygnalizacja świetlna no i w końcu te takie przyziemne rzeczy, czyli łatanie dziur, malowanie, poprawa chodników, utrzymanie chodników. Zajmujemy się przestrzenią publiczną, ale to nie wszystko. Również utrzymujemy targowiska i parkingi, ścieżki rowerowe- to też jest nasza działalność dodatkowa. Służby komunalne robią również inwestycje. Jedną z takich ostatnich to był parking poziomowy, który został wykonany i oddany dwa lata temu. Przejazd ulicą Kotucza wzdłuż bulwarów to też nasza inwestycja w ostatnim czasie.

Fot. Dariusz Tukalski

Pracownicy RKS dbają o drogi i chodniki w mieście, zarówno latem jak i zimą:

Przemysław Grycman: Dróg do utrzymania jest 462 km. To jest problem, kiedy jest ciężka zima. Mamy 14 pługopiaskarek, które odśnieżają główne drogi, natomiast na te drogi boczne mamy wynajęte po jednym ciągniku na każdą dzielnicę i staramy się pomagać mieszkańcom, jak tylko jest taka potrzeba. W tym roku można powiedzieć, że to była jedna z cięższych zim. Pod względem finansowym trudna do udźwignięcia. Nie była to jakaś wyjątkowo ciężka zima, że nie mogliśmy sobie poradzić z tym śniegiem, natomiast była długa i ten śnieg dopadywał, dużo było przejść przez temperaturę 0 stopni Celsjusza, było dużo wyjazdów. Tak dla porównania w zimie w sezonie 2019/2020 wysypaliśmy na drogi 200 ton soli, ogólnie średnio wysypujemy 350/400 ton soli, a w tym sezonie zimowym 2020/2021 wysypaliśmy 3000 ton soli. To była trudna i ciężka zima. Ludzie pracują 24h na dobę, to też należy podkreślić, to są wyrzeczenia pracowników. Święta, soboty, niedziele- inni ludzie odpoczywają, a tutaj praca trwa na okrągło. Inwestujemy i rozwijamy także swój tabor. Dwa lata temu zakupiliśmy cztery pojazdy napędzane gazem CNG. W tym roku wybudowaliśmy stację na gaz CNG, tankujemy sami u siebie pojazdy. Jesteśmy pod tym względem na pewno pierwsi na Śląsku, ta mała firma taką stację posiada. Oszczędność w użytkowaniu tych pojazdów to jest około 60%. To są duże auta, na których przez zimę zamontowane są pługopiaskarki. Oszczędność oszczędnością, ale też ekologia.

Fot. Dariusz Tukalski

Dodatkowe zadania, jakimi musiały w ostatnim czasie podołać Rybnickie Służby Komunalne przyniosła pandemia:

Przemysław Grycman: Pandemia stworzyła dziwną w ogóle sytuację. Z jednej strony trochę spokoju jest w pracy, ludzi jest mniej na rynku, na mieście. Może jest mniej takich obowiązków, które do nas normalnie należały, czyli oczyszczanie śmietników, wywożenie, zamiatanie, sprzątanie. Natomiast pojawił się problem z odkażaniem Rybnika. Muszę powiedzieć, że jako pierwsi w Polsce zaczęliśmy odkażać powierzchnię użyteczności publicznej, duże powierzchnie. Ciężko było, bo nikt w kraju nie wiedział czym to odkażać. Odszukaliśmy informację, że w Hiszpanii, Madrycie to się odbywa przy użyciu chlorynu sodu, tym polewają betonowe powierzchnie. W końcu sami tym zaczęliśmy odkażać cały Rybnik. Byliśmy pierwsi w Polsce, rozdzwoniły się wszystkie telefony. Po dwóch tygodniach wyszło zalecenie głównego inspektora sanepidu, że pod chlorynem sodu właśnie trzeba odkażać powierzchnię. Są osoby, które są zabezpieczone w odpowiednie okulary, odpowiednie maski i spryskują pod ciśnieniem przystanki, powierzchnie tam, gdzie są większe skupiska ludzi. Odkażane są śmietniki, ubikacje, szalety miejskie- to jest nadal codziennie odkażane. Ponadto ławki miejskie są odkażane raz/dwa razy w tygodniu.

Fot. Dariusz Tukalski

Jest jeszcze jedno zadanie, z którym niestety mierzą się na co dzień Rybnickie Służby Komunalne:

Przemysław Grycman: Rybnickie Służby Komunalne likwidują dzikie wysypiska, jest to jedno z naszych działań statutowych. Jest to duży problem nadal, nie powiem, że to się teraz jakoś nasiliło, to po prostu cały czas trwa. Ludzie wyrzucają do lasu wszystko, to nie są tylko mieszkańcy Rybnika, bo mamy sytuację, że ktoś całą wywrotkę opon wyrzuci do lasu, azbestu i to się odbywa na bieżąco. Oczywiście w to są zaangażowane całe struktury, straż miejska potem tych ludzi poszukuje. W tygodniu likwidujemy takie trzy wysypiska. Mniejsze, większe, bo wiadomo, są te śmieci też porozrzucane, ktoś jedzie, wyrzuci worki ze śmieciami na pobocze. My to musimy uprzątnąć i to też robią Rybnickie Służby Komunalne.

Fot. Dariusz Tukalski

W ramach RSK funkcjonuje „Dział targowisk i parkingów”, który dba także o rybnicką strefę śródmiejską czy szalety. Samych parkingów na terenie Rybnika jest około 20, mówi kierownik działu Anna Głuchowska:

Anna Głuchowska: Na parkingach mamy około 2 tys. miejsc parkingowych, jest tego sporo. Dbamy zarówno o nawierzchnię, o wykaszanie trawy, ale przede wszystkim o te systemy, bo większość z tych parkingów jest objęta systemem bezobsługowym. Są to maszyny obsługiwane całodobowo przez naszych pracowników. Od zeszłego roku wszystkie te parkingi już zostały zaopatrzone właśnie w maszyny, są one w tej chwili bezobsługowe, natomiast większość naszej pracy polega na zdalnej pomocy klientom. Tych paru pracowników, którzy fizycznie obsługują te maszyny, muszą podjechać i usunąć awarię na miejscu. Jako że są to urządzenia, to bywają awaryjne. Systemy się sprawdzają jak najbardziej. Przede wszystkim uszczelniają rotację na tych parkingach, wymuszają ją. Opłaty myślę, że są znane 2,50 zł za godzinę parkowania. Jest możliwość wykupienia abonamentów w kwocie 90 zł i jest możliwość uzyskania ulgowego abonamentu w połowie ceny. Te ulgowe abonamenty przysługują osobom zamieszkującym centrum Rybnika oraz posiadaczom karty dużej rodziny. Tych abonamentów jest około 40% już w tej chwili zajętości parkingów, więc jest tego sporo.

Fot. Dariusz Tukalski

Na co dzień dbamy także o miejskie targowiska – dodaje Anna Głuchowska:

Anna Głuchowska: W Rybniku mamy trzy targowiska. Myślę, że się już na stałe wpisały w krajobraz Rybnika: przy ulicy Hallera, jedno w dzielnicy Nowiny przy ulicy Broniewskiego i w Boguszowicach przy ulicy Patriotów. Targowiska funkcjonują przez cały tydzień, teraz w dobie pandemii szczególnie na nie zapraszamy, bo wtedy kiedy są galerie pozamykane, my też funkcjonujemy normalnie. Teraz w okresie wiosennym szczególnie interesujące jest na targowisku to, że handlowcy sprzedają płody rolne, pojawiają się drzewka, krzewy. Utrzymanie targowisk to głównie sprzątanie. Zajmujemy się tym, żeby to wszystko dobrze funkcjonowało, żeby były środki do dezynfekcji, szczególnie teraz. A czy to dużo pracy? Dajemy radę.

Fot. Dariusz Tukalski

Jednym z większych działów RSK są służby drogowe. Czym się zajmują? Mówi Dariusz Tukalski ze służby drogowej Rybnickich Służb Komunalnych:

Dariusz Tukalski: Na co dzień bieżącym utrzymaniem dróg, to jest duży fragment naszej działalności. Teraz w tym czasie to jest łatanie, usuwanie wszystkich przełomów zimowych, skutków zimy. Mamy z tym dość dużo pracy, ponieważ kilka poprzednich zim było takich bardzo łagodnych i teraz ta zima oddała to wszystko z nawiązką, czyli taka normalna porcja plus te zaległe. Oprócz tego oczywiście oznakowanie tych wszystkich dróg, sygnalizacje świetlne. Praktycznie wszytko co jest związane z tymi drogami aż do pasów drogowych, rowów, kanalizacji, kanalizacji deszczowej, czyszczenia studzienek zwłaszcza po wszystkich takich wiosennych burzach, gdzie liście je zatykają. To jest taka nasza szara codzienna praca. Oczywiście w zimie te drogi odśnieżamy, potem jest zamiana sprzętu i to, co w zimie odśnieża, to w lecie zamiata. Pługosolarki przekształcają się w zamiatarki.

Fot. Dariusz Tukalski

RSK podejmuje różnego rodzaju interwencje, nasz zakres działania jest bardzo szeroki – dodaje Dariusz Tulaski:

Dariusz Tulaski: Zajmujemy się wszystkim. Moje odczucie jest takie, że kiedy już nikt inny nie może nic zrobić, to wtedy wykonuje telefon do RSK i jako że mamy w firmie wielu ludzi o różnych specjalnościach, dużo sprzętu i zapał do pracy, to zawsze poradzimy. Z takich ciekawostek np. w zimie robiliśmy tory dla biegaczy na nartach biegowych. Był wypadek kilka lat temu z nutrią, którą siłami RSK odłowiliśmy, weterynarz przeciął jej zęby i przeprowadził wszystkie zabiegi. Nutria wróciła cała i zdrowa do rzeki Nacyny. Czyściliśmy też rzekę Nacynę w ramach corocznego sprzątania, była taka akcja cykliczna. Masę śmieci wtedy powyciągaliśmy. Nie wiem, czy zdajecie sobie sprawę, ale też flagujemy całe miasto. Np. wiszące flagi na zbliżające się Święto Konstytucji 3 Maja to też jest nasza praca. Zakładanie, ściąganie, robimy to w nocy, także nikt tego nie widzi. Ludzie wstają rano i flagi już są.

Fot. Dariusz Tukalski

W ramach Rybnickich Służb Komunalnych funkcjonuje także Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych. Z roku na rok coraz więcej osób oddaje tam niebezpieczne odpady. Mówi jego szef, Krzysztof Kuśka:

Krzysztof Kuśka: Odpady niebezpieczne pochodzące z gospodarstw domowych z terenu miasta Rybnika przyjmowane są bezpłatnie w gminnym punkcie zbiórki odpadów niebezpiecznych. Przy odbiorze tych odpadów wymagane jest przedstawianie przez osobę, która dostarcza odpady, dokumenty potwierdzające tożsamość oraz adres zamieszkania. Punkt w Jastrzębiu-Zdroju jet czynny od poniedziałku do piątku w godzinach od 8.00 do 16.00. Rodzaje odpadów niebezpiecznych, które są przyjmowane przez Gminny Punkt Zbiórki Odpadów Niebezpiecznych, to rozpuszczalniki, środki ochrony roślin, lampy fluorescencyjne, farby, tusze, kleje, żywice, leki, wyłączając leki cytostatyczne i cytotoksyczne oraz igły, strzykawki. Ponadto baterie, akumulatory ołowiowe, niklowo-kadmowe zawierające rtęć, tonery, kartridże, oleje inne niż spożywcze. Odpady przyjmowane są tylko od osób fizycznych będących mieszkańcami Rybnika. Ponadto Gminny Punkt Zbiórki Odpadów Niebezpiecznych prowadzi zbiórkę odpadów niebezpiecznych od firm. Są to urządzenia elektryczne, elektroniczne, telewizory, monitory, komputery oraz urządzenia AGD, lodówki, pralki i inne. Świadomość mieszkańców jest coraz większa i z roku na rok tych ilości jest więcej. W 2019 roku zebraliśmy 56 ton. W 2020 było to już powyżej 93 ton. Odpady niebezpieczne przekazujemy do spalarni, która świadczy kompleksowe usługi unieszkodliwienia tych odpadów. Natomiast odpady elektryczne i elektroniczne przekazujemy firmie recyklingowej celem jej dalszego przetworzenia zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Fot. Dariusz Tukalski

Rybnickie Służby Komunalne dbają także o drogi i ścieżki rowerowe w mieście. To właśnie w ramach RSK działa Oficer Rowerowy miasta Rybnik, Łukasz Karbowiński:

Łukasz Karbowiński: Staramy się właśnie, żeby w Rybniku jak najlepiej ten rower funkcjonował. Mamy tych ścieżek, w zasadzie dróg rowerowych prawie 30 km. Jest to 70 km leśnych szlaków rowerowych, które też są wykorzystywane jako te połączenia komunikacyjne. Są w dość dobrym stanie utrzymywane, więc mogą pełnić taką funkcję. Tutaj w Rybnickich Służbach Komunalnych zajmujemy się utrzymaniem dróg, ale w zasadzie są to też ścieżki rowerowe. Mamy 82 jednostki różnego typu sprzętu od zamiatarek po sprzęt czyszczący, poprzez różnego rodzaju czyszczarki „na mokro”, „na sucho”, które dbają nie tylko o drogi, ale też o te drogi rowerowe, ponieważ ten sprzęt skrojony właśnie na drogi rowerowe jest o tyle kompaktowy i mobilny, że potrafi dojechać w każde miejsce.

Fot. Dariusz Tukalski

Radio 90: RSK dba nie tylko o drogi i ścieżki rowerowe.

Łukasz Karbowiński: To jest cały ogół infrastruktury rowerowej. Od znaków drogowych, malowania pionowego, poziomego, bo tutaj mówimy też o ścieżkach rowerowych, poprzez czyszczenie tych ścieżek, a nawet- ze względu na obecność oficera rowerowego- tworzymy nowe, różne projekty i tworzymy nowe połączenia rowerowe.

Fot. Dariusz Tukalski

Sieć dróg rowerowych w mieście ma być w najbliższym czasie rozbudowywana – dodaje Łukasz Karbowiński:

Łukasz Karbowiński: W Rybniku Głównym, takim trzonem ścieżek rowerowych, potocznie nazywanych drogami rowerowymi, są Bulwary nad Nacyną wraz z drogą rowerową wzdłuż ulicy. Rudzkiej stanowi taki kręgosłup, trzon rybnickich dróg rowerowych i potem od tego trzonu następują tzw. ości- jakbyśmy to mieli porównać tak metaforycznie do ryby. Jednym z takich dużych projektów jest w tym roku robiony projekt po byłej już kolei piaskowej. Od dzielnicy Kłokocin w zasadzie, od miasta Żory, z którymi rozmawiamy, które są zainteresowane, żeby połączyć szlak z Rybnikiem aż do ulicy Mikołowskiej, ale też rozmawiamy z Lasami Państwowymi tak, żeby ten trakt, o którym mówię, prowadził aż do Zalewu Rybnickiego. W tym roku projektujemy 10 km, pozostanie ok. 8 km na następny etap. Mam nadzieję – oczywiście wszystko zależy od budżetu- że w następnym roku jakieś prace w terenie się rozpoczną.

Fot. Dariusz Tukalski

Radio 90: Na tym nie koniec planowanych inwestycji?

Łukasz Karbowiński: Chcemy wpleść w Bulwary nad Nacyną, które są w fazie częściowo już wykonane i częściowo projektowane czy też w następnym roku już budowane kolejne przejazdy bezkolizyjne tak, jak ma to miejsce pod ulicą Kotucza, tak samo pod ulicą Reymonta i pod obwiednią południową tutaj pod tym naszym rondem, które łączy się z ulicą Śródmiejską. Jesteśmy w trakcie uzgodnień 400-metrowego tunelu rowerowego pod Rybnik Towarowy. Projekt mamy gotowy, wstępne uzgodnienia z organami też są. Jesteśmy w końcowej fazie ustaleń.

Fot. Dariusz Tukalski

Na koniec jeszcze ważna informacja dotycząca tego, jak można skontaktować się z Rybickimi Służbami Komunalnymi. Mówi dyrektor RSK, Przemysław Grycman:

Przemysław Grycman: Zapraszam do kontaktu z Rybnickimi Służbami Komunalnymi, do zgłaszania wszelkich uwag, do zgłaszania problemów. To są trzy rodzaje. Tradycyjnie telefonicznie (32) 43 29 560 do 565. Fajnym sposobem zgłaszania jest aplikacja akcja-reakcja. Tu zachęcam wszystkich, bo tak aplikacja nam pomaga, jest tam telefon zgłaszającego, możemy zawsze się odezwać, zapytać, nie potrafimy znaleźć, zlokalizować miejsca, jest GPS-owy wskaźnik, który pokazuje, o jakie nam miejsce chodzi. Mamy specjalną komórkę RSIP się u nas w Rybniku nazywa, to jest komórka, przez którą przechodzą wszystkie zgłoszenia, czyli jak ludzie, mieszkańcy dzwonią do Rybnickich Służb Komunalnych z jakimkolwiek problemem, to przechodzi to przez ten RSIP nasz miejski, pracownicy ustalają czy to jest do zabezpieczenia na już, czy to może poczekać. Za każdym razem interwencja jest na bieżąco monitorowana. Jeżeli to jest interwencja, która nie należy do Rybnickich Służb Komunalnych, bo to są np. zapadnięte studzienki, które należą do wodociągów miejskich, to jest Telekomunikacja, to jest na bieżąco przekazywane właścicielom i monitorowane to jest, kiedy zostanie usunięte. Żadne zgłoszenie nie pozostaje bez jakiegoś ruchu z naszej strony.