Opowieści o regionie: mewy. Ale to łobuzy! [PODCAST]
Dziś wyjątkowa opowieść o wyjątkowych ptakach. Mewy to prawdziwe ptasie łobuzy, jak zobaczą, że jakiś inny ptak upolował rybę, to będą tak długo go męczyć, nękać, aż on tę rybę im zostawi. To tylko jeden przykład ich pirackiej natury. "To nie są miłe ptaszki z pocztówek znad morza"- mówi ornitolog Tomasz Sczansny.

Opowieści o regionie: mewy. Posłuchajcie tego odcinka
Opowieści o regionie: mewy
Tomasz Sczansny: Dziś będzie o morskich piratach, o mewach, bo ludziom kojarzą się mewy tylko z morzem. Jakby tak zamknąć oczy i usłyszeć dźwięk mewy, to widzimy plażę, morze, fale, opalanie. Ale mewy możemy spotkać na terenie całego naszego kraju, a szczególnie u nas. Takim miejscem wyjątkowym jest Dolina Górnej Wisły, gdzie jest dużo kolonii lęgowych. Łężczok też jest dobrym miejscem do obserwacji mew.

Mewy siwe/ fot. T.Sczansny
Tomasz Sczansny: Mewa śmieszka ma taki brązowy kaptur i nie jest zbyt dużą mewą, bo możemy też spotkać duże mewy, tak jak mewa srebrzystą. Ona ma rozpiętość skrzydeł metr 50 cm, 60 centymetrów długość ciała. Takie mewy siodłate, które spotykamy nad morzem, mają metr 70 cm, więc to prawie tyle, ile mój wzrost. Dlatego powiedziałem, że to są piraci, bo one atakują inne ptaki, czasami i ludzi, żeby odebrać im pożywienie. To jest kleptopasażytnictwo, polega to na tym, że jak zobaczą, że jakiś ptak upolował rybę czy cokolwiek innego to będą tak długo męczyć tego ptaka, tak go długo nękać, aż on zostawi im rybę. A jak kormoran np. złapie rybę, od razu ją połyka, to mewa gdy to zauważy, to będzie go tak długo nękać, że kormoran zwymiotuje rybę, żeby ona mogła ją zjeść. Mewy łapią wszystko, cokolwiek przypomina jedzenie i trzeba to szybko połknąć, żeby nie zrobiła tego żadna inna mewa. I właśnie te duże mewy są w stanie zjeść małego kota, połknąć gołębia. Zdarzało się tak, że ktoś tam karmił na rynku gołębie, a tu pac, przyleciała mewa i go zjadła. Wiele takich filmików można zobaczyć w internecie, wpisać mewa kradnie czy coś takiego… Mewy wytrwale obserwują ludzi w jaki sposób od nich mogą zdobyć ten pokarm, są miejsca np. w Wielkiej Brytanii, gdzie stoją tablice ostrzegające przed takimi intruzami. One potrafią zaatakować człowieka z tacą z frytkami, żeby ją opuścili, bo wiedzą, że człowiek już nie będzie z ziemi jadł. Ale są też filmiki, gdzie mewa po prostu wchodzi do supermarketu, gdzie są drzwi otwierane na fotokomórkę, czeka aż drzwi się otworzą, wchodzi po czym łapie paczkę chipsów i szybko ucieka, bo wie, że zrobiła źle. Czeka aż się drzwi otworzą i ucieka.
Tomasz Sczansny: To są ptaki wodne, związane z wodą i są doskonałymi lotnikami. Kiedy na morzu jest sztorm i inne ptaki chowają się w porcie, to one sobie z tego nic nie robią. Doskonale sobie radzą na wysokich falach czy też z bardzo silnym wiatrem. One nie nurkują. Potrafią uderzać w wodę, ale nie tak, żeby żeby pływały.

Mewy srebrzyste/ fot. T.Sczansny
Tomasz Sczansny: Bardzo inteligentne ptaki. I to można doświadczyć w wielu takich aspektach, m.in. takim, że one uwielbiają dżdżownice i potrafią na takim trawniku stepować. Czyli uderzają tak jedną nogą o drugą na wilgotnej ziemi, ona się tak lekko porusza,dżdżownicom wydaje się, że zbliża się kret, więc wychodzą na powierzchnię, a na powierzchni już czekają mewy…
Radio 90: Opowiedz nam, jak mewy mieszkają.
Tomasz Sczansny: Żyją w dużych koloniach, w tych koloniach ze sobą często współpracują, bo jak nadlatuje drapieżnik, to one zlatują się i atakują tego drapieżnika swoimi odchodami. Kiedy obrączkowaliśmy kolonie śmieszki na wyspach, to płynęliśmy tam pontonem i czułem się jakbym zdobywał Normandię, bo nad nami te mewy latały, tylko widziałem takie bomby spadające wokoło… byłem cały pobielony tymi odchodami. No ale one właśnie w taki sposób radzą sobie z intruzami. Ale dla siebie też nie są takie miłe. Bo w takiej kolonii dochodzi też do kanibalizmu, zdarza się, że atakują same siebie. Ja też pamiętam jak fotografowałem śmieszki, to nie wiem dlaczego, ale jedną nagle zaczęło kilka atakować, nie pozwoliły jej wypłynąć na powierzchnię wody. I ona utonęła. U mew jest coś takiego jak kidnapping, u ludzi to jest znane jako porywanie dzieci, a mewy albo porywają młode innych mew, albo innych ptaków. Chociaż czasami zdarza się tak, że taka krzyżówka potrafi obronić swoje młode i wręcz utopić mewa, która próbuje zjeść jej młode.

Kolonia lęgowa mewy śmieszki/ fot. T.Sczansny
Tomasz Sczansny: Budują gniazda, w zależności od gatunku bardzo blisko siebie mają te gniazda. W związku z tym, że jest ich dużo, to przy takiej kolonii naprawdę jest głośno. Jak ktoś jeszcze nie widzi tych stawów, to na pewno usłyszy te mewy zanim jeszcze zobaczy wodę. No bo są naprawdę głośne. A innym takim miejscem, gdzie te mewy można najpierw usłyszeć, a potem zobaczyć, to są wysypiska śmieci, między innymi tutaj w Gliwicach, gdzie tych mew jest naprawdę dużo. One próbują tam szukać jeszcze pożywienia. Niestety zjadają też bardzo duże ilości plastiku. Badania pokazały, że plastik w połączeniu z solą morską i ze słońcem wydziela zapach, to zapach podobny do zapachu małży. Myślą, że to pożywienie.
Radio 90: Opowiedz jeszcze o nazwach…
Tomasz Sczansny: Mewa nazywa się śmieszka, bo troszeczkę jej głos przypomina taki śmiech. Co do nazw, to ciekawa sytuacja była z mewą pospolitą, bo mewa pospolita stała się zagrożona, było jej bardzo mało. W związku z tym, że trudno było pisać jakieś projekty i apelować, że mewa pospolita jest zagrożona, to zmieniono nazwę. Jest mewa siwa obecnie. Jeżeli chodzi o swoje upierzenie, dopiero w trzecie albo w czwartym roku, w zależności od gatunku osiągają tą ostateczną szatę i trudne są do rozpoznawania.
Radio 90: A mewa siwa, wcześniej pospolita, dalej jest gatunkiem zagrożonym?
Tomasz Sczansny: Ta populacja niestety cały czas spada.
Czytaj także:
- Opowieści o regionie: szklane pułapki. Jak niebezpieczne dla ptaków są okna i wiaty na przystankach [PODCAST]
- Opowieści o regionie: wiewiórki. Posłuchajcie o tych zwinnych zwierzątkach [PODCAST]
- Opowieści o regionie: obserwacja ptaków wyjdzie nam na zdrowie [PODCAST]
- Opowieści o regionie: jak hałas i błyski sylwestrowej nocy wpływają na zwierzęta [PODCAST]
- Opowieści o regionie: posłuchajcie jak śmieją się kaczki. Przed świętami także o świerku i jemiole [PODCAST]
- Opowieści o regionie: dlaczego zwierzęta zimą wychodzą na drogi? [PODCAST]
- Opowieści o regionie: niespodzianka w kominie! Puszczyki [PODCAST]
- Opowieści o regionie: zimorodki to prawdziwie rajskie ptaki [PODCAST]