Pomysł na weekend: „Marsz Śmierci”. Miejsca pamięci w naszym regionie
27 stycznia 2023 r. obchodziliśmy 78. rocznicę wyzwolenia niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz. Jednak trzeba pamiętać, że to wydarzenie poprzedzone było tzw. "Marszami Śmierci". W naszym regionie znajdziemy miejsca pamięci oraz nagrobki, gdzie pochowano więźniów.
Marsze Śmierci
W 1944 władze SS rozpoczęły ewakuację więźniów KL Auschwitz do obozów na terenie Rzeszy, a w 1945 roku, dokładnie w połowie stycznia, wydano rozkaz ewakuacji wszystkich więźniów oraz likwidacji obozu. W dniach 17 – 21 stycznia ewakuowano około 56 tys. więźniów. Więźniowie byli wyprowadzani w pieszych kolumnach, wielu z nich nie przeżyło tzw. „marszu śmierci”.
Miejsca pamięci w naszym regionie:
Pszczyna
Mogiła znajduje się na cmentarzu Św. Krzyża przy ul. Żorskiej. Nagrobek wzniesiono w 1952 roku, widnieje na nim napis:
Cześć pamięci ofiar hitlerowskiego faszyzmu więźniów obozu zagłady w Oświęcimiu zamordowanych na ziemi pszczyńskiej w styczniu 1945 r. Społeczeństwo miasta Pszczyny.
Poręba (pow. pszczyński)
Tu znajdziemy trzy mogiły. Jedna z nich to mogiła niemowlęcia, które urodziła więźniarka ukrywając się w pobliżu trasy. Obecnie szczątki znajdują się na cmentarzu Św. Krzyża w Pszczynie.
Brzeźce (pow. pszczyński)
Tutaj na cmentarzu parafialnym zostało pochowanych 18 więźniów KL Auschwitz. Na tablicy pamiątkowej możemy przeczytać:
Mogiła 18 więźniów obozu oświęcimskiego poległych na trasie Pszczyna-Brzeźce.
Studzionka (pow. pszczyński)
W tej miejscowości, na cmentarzu parafialnym znajdziemy mogiłę z nagrobkiem, w którym pochowano 18 rozstrzelanych więźniów. Na nagrobku widnieje napis:
Zbiorowa mogiła 18 więźniów oświęcimskich styczeń 1945 rok.
Bzie Zameckie (Jastrzębie-Zdrój)
Tu na miejscowym cmentarzu znajdziemy grób 11 więźniów KL Auschwitz. Na tablicy czytamy:
Wieczna chwała. Nieznanym ofiarom obozu koncentracyjnego Oświęcim, którzy zginęli w marszu śmierci w styczniu 1945 r. na drodze przez teren Bzia.
Fot. jastrzebie.pl
Jastrzębie Zdrój
Na terenie miasta znajdują się trzy miejsca pochówku więźniów ewakuowanych w „marszu śmierci”. Na cmentarzu przy ul. Pszczyńskiej znajdziemy pomnik, na którym jest napisane:
W hołdzie pomordowanym bohaterom z transportu śmierci z Oświęcimia w styczniu 1945 Koło Polskiego Związku Byłych Więźniów Politycznych w Jastrzębiu Zdroju – społeczeństwo ziemi śląskiej
Kolejne miejsce pamięci to tablica poświęcona 36 ofiarom marszu ewakuacyjnego, na której widnieje napis:
Przez nadludzkie cierpienie przez obóz śmierci szli do wolnej i niepodległej Polski Aurelia Piękosz ur. 1914 Włodzimiera Sawicka ur. 1911 W hołdzie 36 pomordowanym ofiarom marszu śmierci z Oświęcimia w styczniu 1945 Społeczeństwo Jastrzębia Zdroju
Trzecie miejsce to pomnik, który znajduje się na terenie dawnego folwarku, jest poświęcony 15 zastrzelonym oraz zmarłym na skutek przemarznięcia ofiarom. Na pomniku możemy przeczytać:
Miejsce upamiętnienia męczeńskiej śmierci 15 więźniów KL Auschwitz-Birkenau w czasie ewakuacji obozu od 19 do 20 stycznia 1945 r. z Oświęcimia do Wodzisławia
Fot. jastrzebie.pl
Mszana (pow. wodzisławski)
Pomnik znajduje się na cmentarzu przy ul. Mickiewicza. Na zbiorowej mogile wybudowano pomnik z napisem:
Oddając hołd więźniom Oświęcimia którzy zginęli na szlaku śmierci Oświęcim-Wodzisław w styczniu 1945 r.
Wodzisław Śląski
Wodzisław to miejsce, gdzie skończył się etap pieszej wędrówki więźniów KL Auschwitz. Z Wodzisławia dalej byli przewożeni pociągami do obozów koncentracyjnych Gross-Rosen, Buchenwald, Bergen-Belsen, Mathausen, Ravensbrück czy Sachsenhausen.
Na terenie Wodzisławia znajdziemy więcej miejsc pamięci, jeden z nich znajduje się na dworcu, jest to tablica pamiątkowa z napisem:
W styczniu 1945 roku w czasie tragicznej ewakuacji więźniów obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu na trasie kolejowej w Wodzisławiu Śląskim hitlerowcy zamordowali 30 więźniów oświęcimskich. Cześć ich pamięci
fot. wodzislaw-slaski.pl
W dzielnicy Wilchwy 5 osób pochowano w przydrożnej mogile, szczątki zostały jednak przeniesione cmentarz przy ul. Parkowej. Przy wejściu na ten cmentarz znajdziemy pomnik z napisem:
Pomordowanym przez okupanta w 1945 więźniom oświęcimskim Cześć ich pamięci
fot. wodzislaw-slaski.pl
Kolejna tablica upamiętnia 10 zamordowanych więźniów. Znajdziemy ją blisko Miejskiego Domu Kultury. Widnieje na niej napis:
W styczniu 1945 Faszyści hitlerowscy zamordowali na terenie tutejszego zakładu 10 więźniów deportowanych z obozu oświęcimskiego Cześć ich pamięci Wodzisław 25.03.1962
Ostatnie miejsce to Góra Piaskowa, ulica Więźniów Oświęcimia, tam znajdziemy pomnik z napisem:
Tu spoczywa 43 więźniów politycznych bestialsko zamordowanych przez zbirów hitlerowskich w czasie ewakuacji obozu oświęcimskiego w drodze do Wodzisławia 17.1.1945 Cześć ich pamięci
Czytaj także:
