Pomysł na weekend w Krainie Górnej Odry: Wypad za miasto, czyli Pałac von Rothów w Czernicy
W ramach naszego cotygodniowego cyklu Pomysł na weekend w Krainie Górnej Odry zapraszamy was do Czernicy. Dlaczego warto tam wpaść? Chociażby dlatego, by zaczerpnąć odrobinę regionalnej historii i napić się dobrej kawy w Rothówce, miejscowej kawiarni.
Szacowany czas czytania: 04:33
Pomysł na weekend w Krainie Górnej Odry. Tym razem wybieramy się do Czernicy
Czernica mała, urokliwa wieś w gminie Gaszowice, nieopodal Rydułtów. O jej urokach często wspominał sam urodzony w Czernicy kompozytor Henryk Mikołaj Górecki. Sercem Czernicy jest ukochany przez jej mieszkańców „Zameczek” – czyli XIX- wieczny pałac rodziny von Roth z przyległym do niego zjawiskowym parkiem, w którym na co dzień można spotkać zarówno najmłodszych jak i najstarszych mieszkańców Czernicy i okolic.
Pomysł na weekend w Krainie Górnej Odry: Niezwykła historia czernickiego zameczku
Ten XIX – wieczny pałac jest sercem Czernicy, usytuowanym wśród rozległego parku. W jego historii przewija się wiele nietuzinkowych postaci, których losy splatały się z burzliwą historią Śląska, a wszystko to na tle neogotyckiego pałacu. Zabudowania folwarczne w Czernicy znajdują się na mapie z 1736 roku, w roku 1806 na mapie zaznaczono zabudowanie dworskie z „Zamkiem”. Znajdują się one w tym samym miejscu co obecnie pałac, jednak z pewnością nie jest to ten sam budynek. Pierwszym znanym dokumentem, na którym bezsprzecznie widać zachowany do dzisiaj budynek jest mapa Wyższego Urzędu Górniczego we Wrocławiu z 1885 roku.
Obecnie, lokalna społeczność najchętniej opowiada o baronie Hugo von Roth. To jego postać zainspirowała kilkoro mieszkańców do odkrycia lokalnego dziedzictwa. Baron, przybywszy do Czernicy w 1855 roku, nabył majątek oraz pałac za kwotę jedynie 35 tysięcy talarów. Historia samej postaci barona jest bardzo ciekawa i jest tematem wielu rozważań. Hugo von Roth był zdecydowanie osobą, która miała olbrzymi wpływ na rozwój miejscowości. Przyczynił się do rozwoju rolnictwa i kopalni gipsu. Zainwestował w linię kolejową i budowę tunelu.
W lokalnej legendzie odgrywa szczególną rolę przede wszystkim ze względu na życie osobiste, często skandalizujące. Rodzinne waśnie, związek z dużo młodszą kobietą i to w dodatku mieszkanką Czernicy, choroba jednej z córek – do dzisiaj pobudzają wyobraźnię Hugo von Roth zamieszkiwał pałac wraz z rodziną. Początkowo była to jego wieloletnia konkubina Rosine Gross oraz dziewięcioro ich wspólnych dzieci. W 1875 roku Rosine wyszła za mąż za mieszkańca Czernicy Jana Łukoszka. Razem z dziećmi przeniosła się wtedy do domu na ulicy Buczyna, który miał zostać wybudowany na polecenie barona. Sam baron w tym czasie był już w związku z dużo od siebie młodszą Albiną Adamietz – córką jednego z czernickich gospodarzy. Ten związek baron zdecydował się zalegalizować w 1882 roku. Para doczekała się czterech córek.
Zameczek – to tu dziś bije serce wsi
Serce Czernicy dziś… Dzisiaj pałac, nazywany pieszczotliwie “Zameczkiem” – pełni funkcję centrum życia kulturalnego i społecznego. W budynku działa Ośrodek Kultury prowadzony przez Stowarzyszenie Działań Lokalnych “Spichlerz”. Instytucja odpowiada za organizację zajęć i wydarzeń kulturalnych. Zajmuje się pielęgnowaniem lokalnego dziedzictwa niematerialnego. Wydaje publikacje, organizuje spektakle i Pikniki Historyczne.
W pałacu można napić się dobrej kawy i zjeść coś (na słodko lub słono) w klimatycznej Kawiarni “Rothówka”. Na najmłodszych czeka plac zabaw oraz organizowane dla nich wydarzenia tematyczne oraz przyjęcia urodzinowe. Tę ofertę zapewnia Spółdzielnia Socjalna “Horyzonty Kultury”.
Miłośnicy przyrody (… i nie tylko!) mogą wybrać się na spacer po parku przylegającym do pałacu. Jest to bowiem idealne miejsce dla par, rodzin z dziećmi i seniorów. Znajduje się tu ogromny plac zabaw, ktory zachwyci każde dziecko. W restauracji „Rothówka” można się napić przepysznej kawy i spróbować lokalnych smakołyków, które zachwycą nawet najbardziej wybrednych. W Parku znajduje się również staw, w którego okolicy zobaczyć można kaczki, kowaliki, dzięcioły i wiewiórki. Wieczorami można odwiedzić Astrolab i wspólnie z edukatorami wyruszyć w podróż w gwiazdy.
Kalendarium wydarzeń na maj:
1. Noc Muzeów – Czernicki Władca, czyli kto rządzi wsią? Opowieść o gipsie, karczmie i stawach!
W tym roku wolontariusze Stowarzyszenia Działań Lokalnych Spichlerz zabiorą Was w podróż, do dawnej Czernicy, w której to króluje praca przy gipsie, na stawach i w karczmie! Opowiedzą o tym jak dawniej pracowano i co wytwarzano! Wszystko to przedstawią w formie wyścigu po władzę kilku ugrupowań! Tylko, która z nich okaże się tą zwycięską? Sami zdecydujecie 17 maja od godziny 18:00! Bilety dostępne pod linkiem NOC MUZEÓW
2. X CZERNICKI BIEG ULICZNY
Zapraszamy wszystkich fanatyków sportu i biegów ulicznych, już 30 maja od 17:00 do Czernicy, do Zameczku na X CZERNICKI BIEG ULICZNY! Jest to jubileuszowy bieg, a zarazem ostatni! Dlatego zapraszamy gorąco, gdyż to ostatnia możliwość żeby pobiegać z nami w Czernicy! Zapisy pod linkiem TUTAJ
3. PIKNIK HISTORYCZNY
Już 30 maja od 14:00 w Boże Ciało, zapraszamy wszystkich wielbicieli historii do Czernicy, do Zameczku na Piknik Historyczny! Tegoroczny Piknik, będzie poświęcony wszystkim plotkom, informacjom i newsom z dawnej Czernicy! Musicie być tam z nami, żeby wiedzieć co w tej Czernicy kiedyś piszczało!
Czytaj także: