Przewodnik Radia 90: Szlak Wolności w Jastrzębiu-Zdroju nową atrakcją turystyczną [materiał partnera]
Historia okraszona wspomnieniami sprzed kilkudziesięciu lat. To baza dla Szlaku Wolności, jaki powstaje w Jastrzębiu-Zdroju. 11 punktów na terenie miasta, pozwoli pokazać jego charakter oraz etapy rozwoju i przemian. Powstaje kolejna atrakcja turystyczna dla mieszkańców, ale i turystów z całej Polski. W Przewodniku Radia 90 już dziś polecamy Wam to miejsce.
Historia okraszona wspomnieniami sprzed kilkudziesięciu lat. To baza dla Szlaku Wolności, jaki powstaje w Jastrzębiu. Wiadomo, jakie punkty znajdą się na tej trasie i którędy ona poprowadzi. Mówi Anna Hetman, prezydent miasta:
Anna Hetman: W rozwoju miasta stawiamy na to, co jest najważniejsze, czyli na dorobek naszych przodków, czyli na dziedzictwo kulturowe. Jastrzębie-Zdrój ma bardzo bogatą historię, mamy dwie takie epoki, czyli uzdrowisko, kurort znany w całej Europie, ale też historię współczesną, czyli PRL, utworzenie miasta, powstanie kopalń i te działania wolnościowe, czyli strajki, podpisanie Porozumienia Jastrzębskiego. To wszystko pokazuje nam kierunek rozwoju właśnie w dziedzinie tzw. czasu wolnego, czyli turystyki. Oczywiście wokół tej turystyki budują się inne branże hotelarskie, gastronomia, natomiast my jako miasto stawiamy na pokazanie tego, co mamy najpiękniejsze w naszym mieście i co jest bardzo ważne dla rozwoju i edukacji. Pomysł Szlaku Wolności zrodził się przy budowie strategii rozwoju miasta na kolejne lata. Szlak Wolności prowadzi od kopalni Zofiówka, tam, gdzie te wydarzenia się działy, gdzie były strajki, gdzie było podpisane Porozumienie Jastrzębskie. Prowadzi poprzez nasze miasto, dzielnice, kościół „Na górce”, aż do łaźni Moszczenica. Tam również były strajki, tam kiedyś była kopalnia, teraz powstaje obiekt kulturalny, instytut, który będzie prowadził i centrum Porozumienia Jastrzębskiego i karbonarium, czyli wszytko co mieści się tak naprawdę w historii naszego miasta od początku powstania Jastrzębia-Zdroju, ale również kopalń i tego, jak wygląda praca na kopalniach. Później kolejne etapy, czyli ruchy wolnościowe i podpisanie „Porozumienia Jastrzębskiego”.
Fot. Stanisław Sputo
Urząd Miasta w Jastrzębiu zaproponował mieszkańcom konkurs, by to oni wskazali trasę, jaką powinien przebiegać Szlak Wolności. Najbardziej spodobała się propozycja Katarzyny Barczyńskiej-Łukasik, na co dzień nauczycielki historii w Zespole Szkół nr 2 w Jastrzębiu. Miejsc ważnych na szlaku będzie 11:
Katarzyna Barczyńska-Łukasik: Takie najważniejsze filary tego szlaku to kopalnia Zofiówka, gdzie przecież rozgrywały się historyczne wydarzenia strajków, gdzie narodził się również tutaj u nas ruch „Solidarności”. Później jest kościół „Na górce” Najświętszej Marii Panny Matki Kościoła z takim legendarnym kapłanem księdzem Bernardem Czerneckim, który tutaj odegrał również bardzo dużą rolę w historii Jastrzębia i myślę Polski również. Następnie kolejnym ważnym miejscem to są nasze Jastrzębskie osiedla, które są zbudowane w taki specyficzny, wyjątkowy sposób. Ulica Wielkopolska, osiedle Pionierów- to były pierwsze osiedla. Takim finalnym, takim wieńczącym ten szlak punktem jest była łaźnia w nieczynnej już kopalni Moszczenica, gdzie mają być zebrane wszystkie informacje zarówno z historii Zdroju, jak i historii lat 80. i co ważne w taki sposób nowoczesny i tak, żeby po prostu trafił do współczesnego odbiorcy. Ma to być takie nowoczesne muzeum, bo jak słyszymy muzeum, to myślimy o gablotach i o tym, że niczego nie wolno dotykać, ruszać. To będzie owszem muzeum, ale ma być w zupełnie takim nowoczesnym atrakcyjnym wydaniu.
Fot. Stanisław Sputo
Te miejsca warto było wyróżnić, bo wskazuje na nie historia – dodaje Katarzyna Barczyńska-Łukasik:
Katarzyna Barczyńska-Łukasik: Przyjechali tutaj ludzie z różnych stron Polski, oczywiście byli tutaj też tutejsi mieszkańcy, stworzyli taką specyficzną mieszankę kulturową i to oni postanowili też zaprotestować w 1980 roku, tutaj zawarto porozumienie władzy ze społeczeństwem, więc nie sposób było ominąć kopalni Zofiówka. Później kościół „Na górce”, gdzie ks. Czernecki wspierał społeczeństwo, to też jest bardzo ważne z punktu widzenia historii. Osiedla, mieszkańcy gdzieś musieli mieszkać, budowano na szybko osiedla. Łaźnia to jest oczywiste miejsce, ale jest też np. sklep, który funkcjonował pod nazwą „SuperSam”, gdzie były kolejki. Tutaj w okolicach urzędu miasta pierwotnie była kaplica św. Jana Nepomucena. Ta figura obecnie znajduje się przy kościele „Na górce” i tam też odbywały się msze, gdzie ówczesnej władzy się to nie podobało, bo nie dość, że msza to jeszcze na głównej drodze wjazdowej do miasta.
Fot. Stanisław Sputo
Fakty historyczne to jedno, ale ważne są też osobiste wspomnienia mieszkańców Jastrzębia:
Katarzyna Barczyńska-Łukasik: Niektóre rzeczy osobiście pamiętam jak tutaj przyjechali moi rodzice i te kolejki, w których również trzeba było stać. Mamy wysyłały dzieci do tych kolejek. Myślę, że część mieszkańców też ma takie doświadczenia. Jest to taka historia najnowsza, ona ma tę zaletę, że część się wie z opowieści, dokumentów, a część się po prostu samemu doświadczyło i pamiętam właśnie dokładnie te punkty.
Anna Hetman: Tablice będą zawierały w skrócie informacje, które są zawarte w tym opisie „Szlaku Wolności”, natomiast oprócz tablic informujących wzdłuż szlaku będzie przygotowany audio-przewodnik, który każdy mieszkaniec, turysta będzie mógł wykorzystać. Tam będą szersze opisy, które pozwolą poznać bliżej tę historię i całego miasta, ale również poszczególnych punktów, elementów, które się znajdują na szlaku.
Fot. Stanisław Sputo
Szlak Wolności będzie pierwszą tego typu ścieżką turystyczną w mieście:
Ewa Gutowska: W naszym mieście realizowane jest zadanie pod nazwą „Jastrzębie-Zdrój Nowe turystyczne otwarcie”. W ramach tego projektu mieszkańcy mają zaproponowaną możliwość prezentacji poszczególnych miejsc, które są ważne historycznie dla naszego miasta od pomnika Porozumienia Jastrzębskiego aż do Instytutu Dziedzictwa i Dialogu w łaźni Moszczenica. Oprócz tego będzie możliwość przekazania dla naszych mieszkańców opracowanego magazynu, który będzie zawierał najważniejsze informacje historyczne o tych miejscach. Obecnie na terenie naszego miasta odbywają się prezentacje miejsc historycznych i współczesnych fiatem 125p. Jest to duża atrakcja dla naszych mieszkańców, ponieważ mogą wrócić w dawne czasy i przypomnieć sobie, jak to u nas w mieście wszystko funkcjonowało. Natomiast w najbliższym czasie 4,5 września mamy taką propozycję dla mieszkańców miasta, że będzie można zwiedzać nasze miasto autobusem typu „ogórek”. Na pewno Państwo pamiętają, jak podróżowało się takim samochodem, więc zapraszamy już dzisiaj do skorzystania z tych wycieczek.
-mówi Ewa Gutowska, naczelnik wydziału kultury, sportu i turystyki w jastrzębskim magistracie.
Fot. Stanisław Sputo
Prezydent Anna Hetman dodaje, że miasto ma już kolejne pomysły na budowanie tożsamości mieszkańców:
Anna Hetman: Wszystkie te zadania, które realizujemy i które mamy w planie realizować mają służyć przede wszystkim przyciągnięciu turystów i również budowaniu tożsamości naszych mieszkańców. Wraz z tymi działaniami, mamy kolejne działanie, które będzie realizowane od września, czyli realizacja lekcji o mieście w każdej szkole od klasy I szkoły podstawowej aż po ostatnią klasę szkoły ponadpodstawowej. Te lekcje również będą podawane w sposób bardzo atrakcyjny. Będą pokazywały i Szlak Wolności i Ścieżkę Uzdrowiskową i wszystkie inne atrakcje w mieście. To wszystko po kilku latach powinno przynieść taki efekt, na którym nam bardzo zależy, czyli mocne utożsamianie się każdego mieszkańca z naszym miastem, przywiązanie i też pokochanie tego miasta. Im więcej wiemy o swoim mieście, o tym, co się dzieje, jak kiedyś to wyglądało, dlaczego teraz w takim, a nie innym kierunku się rozwija, tym bardziej jesteśmy przekonani do tego, że tu żyje się fajnie, ciekawie, przyjemnie, w miłej atmosferze z mieszkańcami, którzy również kochają Jastrzębie-Zdrój.
Fot. Stanisław Sputo
Autorka opisu Szlaku Wolności, Katarzyna Barczyńska-Łukasik, z kolei podkreśla, że mówiąc o przeszłości, warto wybrać język, który trafi do młodego pokolenia mieszkańców:
Katarzyna Barczyńska-Łukasik: Istotne jest to, że Szlak Wolności skierowany jest również do młodych mieszkańców naszego miasta, sama mam z nimi kontakt, bo jestem nauczycielem historii i w Zespole Szkół nr 2 im. Wojciecha Korfantego i wiem, że młodzież się historią interesuje, jeżeli się ją poda w atrakcyjny sposób, nie taki sztampowy, wydawałoby się nudny, tylko pokażę, że tu działy się naprawdę ważne rzeczy i można tę historię poznawać, również bawiąc się, ciekawie spędzając czas, bo to też jest taki trend we współczesnym świecie, że miejsca historyczne i te ważne wydarzenia można sobie przypominać w taki lekki sposób, nieco zabawny i można powiedzieć, że to bardziej zostaje w głowie niż takie wykładowe dawanie tych treści, gdzie jednym uchem wleci, a drugim zaraz wyleci.
Fot. Stanisław Sputo
W tej chwili trwa opracowywanie audio-przewodnika, powstają tablice z opisem miejsc wzdłuż Szlaku Wolności. Wszystko powinno być gotowe w przyszłym roku.
Czytaj także:
