Święta Wielkanocne – czyli o dawnych tradycjach i zwyczajach
Przed nami Święta Wielkanocne. Polacy mają różne zwyczaje oraz tradycje, które są nieodzowną częścią Wielkiej Nocy. Zaczynając od Niedzieli Palmowej, poprzez obrzędy świąteczne związane z Wielkim Tygodniem, który jest czasem oczekiwania na Wielką Niedzielę.
Kiedyś okres ten związany był także z wróżbami. Uważano, że w Wielkim Tygodniu można było przewidzieć pogodę na cały rok: np. twierdzono, że jaka Wielka Środa – taka będzie wiosna, jaki Wielki Czwartek – takie lato, jaki Wielki Piątek – takie żniwa i wykopki, a Wielka Sobota zapowiada pogodę na zimę. Co sądzicie o takich prognozach? DAJ ZNAĆ!
Jak kiedyś wyglądał Wielki Tydzień?
- Wielki czwartek był czasem, kiedy w domach jadano „tajnię” – postną kolację. Nie spożywało się już nic więcej, aż do śniadania wielkanocnego.
- Wielki piątek był przeznaczony na strojenie grobów Chrystusa. W tym czasie także, ważnym elementem był „pogrzeb” żuru i śledzia – potraw spożywanych przez okres całego Postu. W tym dniu także pracowano od wczesnego świtu – ponieważ praca trwać mogła tylko do południa. Młode dziewczęta zajmowały się malowaniem jaj, a w wodzie, której je gotowały – myły włosy. Wierzono bowiem, że będą one piękne oraz gęste.
- W Wielką Sobotę oczywiście święcono pokarmy oraz palono drewno leszczyny. Popiół z niej rozsypywano na polach, aby uchronić je od klęsk żywiołowych.
- W Wielką Niedzielę poświęcone pokarmy były spożywane w czasie śniadania Wielkanocnego. Domownicy dzielili się jajkiem i składali sobie życzenia. Na stołach królowały mazurki oraz baby wielkanocne.
- Poniedziałek Wielkanocny, zwyczaj polewania wodą wiąże się z dawnymi praktykami pogańskimi, gdzie ma symbolizować oczyszczenie z zimowego brudu i budzenie się przyrody na wiosnę. Dzisiaj znany jako śmigus-dyngus, dawniej były to dwa odrębne zwyczaje. Śmigusem zwano symboliczne smaganie witkami wierzbowymi po nogach i oblewanie zimną wodą, co miało związek z wiosennych oczyszczeniem. Dyngus z kolei polegał na wykupieniu się od oblewania wodą. Gdy panna nie chciała być ani smagana gałązkami, ani oblewana, mogła wykupić się czyli podarować tradycyjną pisankę lub wręczyć inny przysmak ze świątecznego stołu.
