Czas na Twoją Miejscowość: Kopalnia Ignacy rusza pełną parą. Zajrzeliśmy w każdy kąt tego fascynującego miejsca [FOTO]

Z mikrofonem Radia 90 zajrzeliśmy tam, gdzie jeszcze nikt nie miał okazji zajrzeć. Jednym z takich miejsc jest piwnica pod maszyną wyciągową szybu Kościuszko. Naszymi przewodnikami byli Alojzy Szwachuła, opiekun tego miejsca od początków kopalni oraz Marek Gołosz, dyrektor Zabytkowej Kopalni Ignacy.

Alojzy Szwachuła, opiekun kopalni oraz Marek Gołosz, dyrektor Zabytkowej Kopalni Ignacy w Rybniku

Alojzy Szwachuła: Tu mamy rurociąg, który się tutaj błyszczy, on jest ocieplony, żeby para nie uciekała, wchodzi dalej i czysta para wchodzi pod cylindry. Są dwa cylindry, które pracują równocześnie i wprawiają w ruch bęben tej maszyny (…).

W piwnicy jest więcej ciekawych rzeczy

– przekonuje Marek Gołosz, dyrektor Zabytkowej Kopalni Ignacy.

Marek Gołosz: To jest prawdopodobnie jedno z nielicznych miejsc w Europie, gdzie można zobaczyć bęben maszyny parowej od spodu, od piwnicy… 6 metrów średnicy i 110 ton, potężna rzecz, która będzie wyeksponowana dodatkowym światłem scenicznym. Pasjonaci dziedzictwa przemysłowego będą zadowoleni, będzie to dla nich duża gratka. Jeśli maszyna nie będzie w pędzie, nie będzie uruchomiona, będą mogli zejść i zobaczyć.

A na górze to czym Zabytkowa Kopalnia Ignacy chce się chwalić, czyli maszyna parowa.

Alojzy Szwachuła: 13 lat było nieruchome, teraz dostało blasku. Ten wał to potężny ciężar, waży 110 ton, nawinięta na to jest lina o długości około 550 metrów. Z dworu widać, że te koła się obracają, tak jak gdyby to działało.

Oglądając maszynę parową warto się schylić, by zobaczyć… św. Floriana.

Marek Gołosz: Myśmy się ostatnio zastanawiali i pan Alojzy nas uświadomił, że to jest święty Florian.

Alojzy Szwachuła: To jest pompka smarująca, pompka smarowała układ hamulca ciężarowego. W środku para musi pracować ze specjalnym  olejem. Pompki takie podawały kiedyś również wodę, dlatego jest tam wizerunek Floriana, patrona strażaków.

Wystawa w maszynowni składa się z kilku elementów, oprócz części industrialnej, jest też część informacyjna, edukacyjna. Posłuchajcie:

Warto więcej czasu spędzić w nadszybiu.

Alojzy Szwachuła: Szyb był niepotrzebny, więc część szybu została zasypana granitem… Szyb jest otwarty, nie ma wrót, można go zobaczyć w całej okazałości, tak jak wyglądał kiedyś.

Marek Gołosz: Tu było kiedyś torowisko, teraz jest posadzka, ale z szybami, tak, że można zobaczyć jak tu wyglądało gdy trwało wydobycie.

Alojzy Szwachuła: Ten szyb tak był skonstruowany, że jeśli sygnalista pustymi wozami wybijał pełne, to one tymi torami wyjeżdżały, brały zakręt i tam był wywrót.

Można stanąć w dawnym szybie.

Marek Gołosz: Osoby, które nie mają związków z kopalnią, nie zdają sobie sprawy, co w tym miejscu się działo. To było okno na świat w kopalni i okno w głąb kopalni. Wydobywano węgiel, ale też stąd górnicy zjeżdżali pod ziemię.

Alojzy Szwachuła: Materiały tędy też schodziły, tym szybem oczywiście: potrzebne obudowy, to co trzeba było na dół zwieźć, żeby wydobywać bezpiecznie węgiel (…).

W drodze na paradę maszyn parowych mijamy samochód Józefa Bożka:

Marek Gołosz: To replika samochodu Bożka, pierwszego samochodu napędzanego silnikiem parowym. Można zobaczyć i nim pokierować, zwiedzający będą mogli wejść i przez wirtualną aplikację pokierować tym samochodem. Będziemy jeździć po okolicach Rybnika z początku XIX wieku, kiedy ten teren nie był mocno industrialny, jak np. po wojnie w okresie Rybnickiego Okręgu Węglowego. Józef Bożek był jednym z tych konstruktorów, którzy pochodzili ze Śląska, dokładnie ze Śląska Cieszyńskiego, było to prototypowe rozwiązanie, które na tamte czasy nie znalazło zastosowania.

A parada maszyn parowych to kolejna atrakcja w nadszybiu. Posłuchaj:

Warto też rozejrzeć się wokół kopalni. Powstał tam bowiem prawdziwy raj dla najmłodszych, plac zabaw z prawdziwego zdarzenia. A co było wcześniej?

Alojzy Szwachuła: Była najpierw lampownia, potem maskownia a na końcu łaźnia załogowa, górnik zjeżdżając na dół, szedł na koniec do łaźni a idąc z powrotem zabierał pochłaniacz, lampę i szedł na szyb na zjazd (…).

Marek Gołosz: W tej chwili jest tu plac zabaw, wielki teren rekreacyjny na ponad 1 ha. To miejsce ogólnodostępne zarówno dla mieszkańców dzielnicy Niewiadom, jak i dla turystów zwiedzających cały kompleks. Będzie fontanna, tylko że fontanna parowa, uruchamiana na specjalne okazje. To taki prototypowy system, będzie uruchamiany dźwięk, będą światła. Będzie para, bo para jest głównym motywem.

W nadszybiu warto spojrzeć w górę, by zobaczyć wizerunek św. Barbary.

A zwiedzanie najlepiej rozpocząć w łączniku, jaki powstał między maszynownią a nadszybiem. Tu będzie zlokalizowany punkt informacji turystycznej, kasa biletowa i sklepik.

Program festiwalu „Ruszamy pełną parą”

12:00 Teatr Gry i Ludzie. Parada Steampunkowa
12:15 Teatr Barnaby „O rycerzu bez konia”
13:15 Parada i pokazy kuglarskie
13.30 Wesoły Cyrk Pana Pedrro
14.00-19.00 Teatr Delikates „Z głową w chmurach” (cykliczne, co pół godziny)
14:30 Teatr Gry i Ludzie. Parada Steampunkowa
14.45 Teatr Barnaby „Calineczka”
15.45 Parada i pokazy kuglarskie
16:00 Sambor Dudziński „Dźwiękowiązałka”
17.15 Teatr Gry i Ludzie. Parada Steampunkowa
17:30 Fundacja Sztukmistrze „Szafa Show!”
18.30 Teatr Gry i Ludzie. Parada Steampunkowa
18.45 Muzikanty „TANK”
19.30 Parada i pokazy kuglarskie
19.45 Sambor Dudziński „Dźwiękowiązałka”
21.00 Finałowe variété z udziałem Teatru Gry i Ludzie, kuglarzy i pirotechniki
21.30 Spektakl „Ślepcy” Teatru „KTO” (60 min)
22.45 Pokaz fontanny parowej

Czytaj także:

• Za kilka tygodni będzie gotowy industrialny plac zabaw na Ignacu
• Para wodna! To motyw przewodni industrialnego placu zabaw w Rybniku [FOTO]
• Morderstwo Alojzego Musiolika. Kto zabił górnika z kopalni Ignacy?
• Pomysł na weekend: Wspinamy się na 46- metrową wieżę ciśnień kopalni Ignacy w Niewiadomiu [FOTO]