Spacer z leśnikiem: Jesień w beskidzkich lasach
Już jutro (23.09) zaczyna się kalendarzowa jesień. Pogoda na razie jeszcze letnia, ale przyroda już się zmienia, co możemy zaobserwować na przykład w lasach. Oto kolejna propozycja w ramach cyklu Spacer z leśnikiem.
Spacer z leśnikiem: Jesień w górach
Naszym gościem jest Wiktor Naturski z Nadleśnictwa Ustroń. Widać już jesień górach czy jeszcze nie?
Wiktor Naturski: Jesień już pomału zaczyna wchodzić w beskidzkie lasy i widać to przede wszystkim, jeżeli chodzi o to jak las jako cały organizm się przygotowuje do pewnej zmiany. Widzimy zmianę taką dla nas chyba najbardziej widoczną, czyli to, w jaki sposób zmieniają się drzewa, jest coraz mniej zieleni, takiej soczystej. mamy coraz więcej żółci, brązów. I to jest taka pierwsza rzecz, którą my zauważamy – zmiany w tym, jak drzewa reagują. Niektóre, na przykład przydrożne kasztanowce już są praktycznie całe brązowe. Inne gatunki zmieniają te kolory troszkę później natomiast to już naprawdę widać.
Oczywiście taką bardzo ważną zmianą, którą obserwujemy od jakiegoś czasu, jest pojawienie się takiego bogactwa, jeżeli chodzi o pokarm w lesie, czyli wszystkie owoce i te, które są na krzewach, na drzewach. Widzimy piękną już czerwoną jarzębinę, widzimy piękne czerwone owoce na głogach, na dereniach. To jest świetny znak, że trzeba zebrać zbiory. Trzeba przygotować się do tego okresu, w którym pożywienia w lesie nie będzie.
Radio 90: Kasztany na przykład już też możemy zbierać.
Wiktor Naturski: Kasztanowce zrzuciły już kasztany, dęby – żołędzie. Mamy bardzo duży zasób pokarmu w tym momencie i to jest też taka szansa dla zwierząt leśnych na przygotowanie sobie zapasów na zimę. Jest sporo zwierząt, które robi sobie magazyny, gromadzi takie zasoby, spiżarnie na ten okres, kiedy tego pożywienia będzie mniej.
O tym, że nadciąga jesień świadczy także zachowanie zwierząt w lasach
– dodaje Wiktor Naturski.
Wiktor Naturski: Zwierzęta muszą się przygotować na jesień do okresu zimy i mamy tutaj różne strategie. Taką strategią, którą możemy zaobserwować jest ucieczka. Wiele zwierząt skrzydlatych ptaków mówi – okej, fajnie tu u Was, ale na zimę to ja jednak wybieram trochę cieplejsze kraje i odlatuje. Także wiele gatunków już odleciało, albo w tym momencie podejmują tę wędrówkę na południe do Afryki.
Inną strategią jest gromadzenie zapasów. I to praktycznie zarówno ptaki jak i ssaki, wiemy, że wiewiórki i inne zwierzęta gromadzą takie zapasy, budują spiżarnie. Kolejną strategią, którą zwierzęta mają, to jest zmiana futra na bardziej gęste, na cieplejsze. Kolejną taką strategią, na przykład, którą robią sarny, to jest gromadzenie się w większe grupy, większe stada, tzw. rudle. Zwierzęta wiedzą, że w grupie siła. W grupie łatwiej taką strategię na te trudniejsze miesiące jesieni i zimy wybierają.
Radio 90: Możemy to jako obserwatorzy, ci, którzy odwiedzają lasy zaobserwować właśnie u tych zwierząt?
Wiktor Naturski: Oczywiście, że tak, bo na przykład takie gromadzenie się większej grupy czy jeżeli chodzi o ptaki, w momencie, kiedy się zbierają do wspólnej wędrówki, to możemy zaobserwować. Możemy też zaobserwować i usłyszeć to, że jesień wcale nie jest takim nudnym okresem w lesie, bo na przykład dla jeleni jest to okres rykowiska. Natomiast my jako ludzie, jako turyści musimy wiedzieć, że te jelenie zachowują się troszkę inaczej, troszkę bardziej odważnie i po naszemu mówiąc troszkę mniej rozsądnie. W związku z tym na przykład bardzo bym prosił o zachowanie takiej wzmożonej uwagi na drogach.
Wiktor Naturski Nadleśnictwo Ustroń
Spacer z leśnikiem: Czas na grzybobranie?
Jesień kojarzy się nam także wyprawami do lasu po grzyby. Są już grzyby?
Wiktor Naturski: Akurat ten rok, przynajmniej jeżeli chodzi o tą wczesną jesień, nie jest zbyt obfitujący w grzyby. Jest to związane z tym, że jest po prostu zwyczajnie sucho. Mamy zmiany klimatu. Niestety ono się wiąże z jednej strony z tym, że mamy bardzo długi okres ładnej pogody, natomiast ta ładna pogoda wiąże się z tym, że jest niezwykle sucho w lesie i nawet krótkotrwałe opady, które mieliśmy ostatnio jeden czy dwa dni drobnego deszczu, one niewiele zmieniają, jeżeli chodzi o sytuację w lasach.
Jest strasznie sucho, a to się przekłada na to, że niestety grzyby nie mają zbyt dobrego momentu na wzrost. W związku z tym są grzyby, natomiast jest ich niewiele jeszcze. Być może ten okres grzybobrania przesunie się na późniejszy miesiąc w jesieni. Zobaczymy. Natomiast w tym momencie zapraszamy oczywiście – chodźmy po lasach. Jeżeli nie znajdziemy grzybów, to może znajdziemy jakieś śmieci, które wsadzimy do koszyka i z tego lasu wyniesiemy. Natomiast może, jeżeli będzie przyroda taka łaskawa i popada trochę mocniej, to w tym momencie pojawią się grzyby.
Spacer z leśnikiem: Polska złota jesień w Beskidach
Jesień w Beskidach, o czym już wspominaliśmy kojarzy się nam z pięknymi, kolorowymi lasami, ale co ciekawe w górach nie zawsze było tak kolorowo:
Wiktor Naturski: Zmieniły nam się lasy w Beskidach. Jesteśmy w trakcie takiego procesu, takiej przemiany. Leśnicy fachowo mówią o przebudowie lasu, dlatego że jeszcze 30 lat temu dominował tutaj świerk. Czyli te lasy praktycznie się tak mocno nie zmieniały kolorystycznie, bo mieliśmy wiecznie zielone świerki i one ewentualnie były zimą przyprószone przez śnieg. Natomiast świerk w całej Europie i w Beskidach nam zamiera. I w miejsce świerka leśnicy już od dziesięcioleci sadzą gatunki takie bardziej naturalne.
Sadzimy przede wszystkim buki, sadzimy jawory. Wprowadzamy taką większą bioróżnorodność, więcej tych gatunków, co przekłada się na ilość kolorów, które my możemy jesienią w Beskidach podziwiać. Są takie miejsca, gdzie nawet nazwy wskazują na te kolory. Na przykład Góra Żar, która w okresie jesieni wygląda, jakby się tam paliło, ponieważ ten piękny złoty kolor buków jesienią właśnie robi takie wrażenie.
Radio 90: Piękna polska złota jesień w Beskidach jest wyjątkowa. Zapraszamy tutaj do lasów.
Wiktor Naturski: Tak jest! Zapraszamy. Możemy cieszyć się piękną pogodą, pięknymi kolorami i mam nadzieję taką zrównoważoną, mądrą turystyką.
Na spacer z leśnikiem, Wiktorem Naturskim z Nadleśnictwa Ustroń wybrał się reporter Radia 90, Robert Krzyżaniak.
Nadleśnictwa z naszego regionu:
Nadleśnictwo Rybnik
Nadleśnictwo Rudy Raciborskie
Nadleśnictwo Ustroń
Sprawdźcie także:
Leśny Przewodnik Turystyczny – www.czaswlas.pl
Bank Danych o Lasach- www.bdl.lasy.gov.pl
Czytaj także:
