Radio 90 logo

MUZYKA WYBRANA DLA CIEBIE • Cieszyn 95.2 fm • Rybnik 90 fm Słuchaj Online Facebook YouTube Instagram

Home • Wiadomości•W Radiu•Wiadomości dnia

Opowieści o regionie: miłosne historie z lasów [PODCAST]

Facebook Twitter

Kilka dni po walentynkach, święcie zakochanych, sprawdzamy jak wygląda miłość wśród ptaków. Ornitolog Tomasz Sczansny opowiedział nam o związkach po grób, ale też o zdradach czy zemście, także o zwyczajach godowych. Opowieści o regionie i kolejne niesamowite historie z lasów.

Opowieści o regionie: miłosne historie z lasów
Perkoz dwuczuby, Podiceps cristatus/ fot.T. Sczansny

Opowieści o regionie: posłuchaj kolejnych części

Opowieści o regionie: miłosne historie z lasów

Radio 90: Jak wygląda miłość wśród ptaków?

Tomasz Sczansny: Wyjątkowo! Dlatego, że one przygotowują się do tego przez bardzo długi czas. Poświęcają każdą energię po to, żeby wyglądać pięknie, żeby zaimponować samicy, a samica poświęca każdą chwilę do tego, żeby być jak w najlepszym zdrowiu i móc złożyć jak najwięcej jaj.

Radio 90: Symbolami miłości są ptaki, bo przecież mówimy o łabędziach, gołębie są wypuszczane w czasie ślubów….

Tomasz Sczansny: Zawsze mówią: o, ta para, tam gdzieś grucha jak te gołąbki. No tak, i w rzeczywistości tak jest. Bardzo często widujemy je siedzące na drutach, pospolicie nazywane cukrówkami, a to są sierpówki, lub inaczej synogarlice.

Opowieści o regionie

Sierpówka/ fot.T.Sczansny

Tomasz Sczansny: To ptaki, które przyleciały do nas, nie zawsze u nas były, ale one sobie gdzieś tam, na kablu siedzą razem i są bardzo płodne. Zresztą szczególnie te nasze gołębie miejskie, dlatego że one potrafią mieć młode w ciągu zimy, jesieni, przez cały rok. Ja bym wyznaczył inny gatunek ptaka, który może reprezentować tę miłość, szczególnie taką długotrwałą, małżeńską, bo chciałbym powiedzieć o nich dlatego, że one są typowo monogamiczne i przebywają ze sobą przez cały rok, nie tylko kiedy wychowują młode. Gile zostają przez cały rok ze sobą. Jak widzimy samca, to na pewno w pobliżu jest też samica. To jest dla nich bardzo korzystne, dlatego że nie muszą tracić czasu na wiosnę, żeby szukać kolejnego partnera. Mają sprawdzoną partnerkę, sprawdzonego partnera, mniej śpiewają, bo też nie muszą imponować tej samicy, więc nie są narażone na ataki drapieżników i szybciej mogą przystępować do lęgów, bo też nie szukają nikogo innego.

Opowieści o regionie

Gil/ fot.pixabay.com

Tomasz Sczansny:  Przez to, że nie mają tego stresu z poszukiwaniem partnerów, to żyją długo, bo nawet 17 lat. A plemniki tych samców są mało ruchliwa. Jądra są bardzo małe dlatego, że nie potrzebują aż tak bardzo imponować samicy. Przeciwieństwem są np. wodniki, bo wodniki samce kopulują z kilkoma samicami, a samica z kilkoma samcami. I gdyby porównać wielkość jąder ptaków do człowieka, to byłyby wielkości arbuzów.

Radio 90: Ptaki bardzo się stroją na te gody…

Tomasz Sczansny: Dokładnie to tak jak my, kiedy idziemy gdzieś na jakąś imprezę albo chcemy zaimponować, to ubieramy najlepsze ciuchy. No i ptaki mają to samo. Kaczki zaczynają już zimą, przecież te kaczory krzyżówki są najładniejsze już w grudniu. One się do tego przygotowują. Zresztą wszystkie kaczki morskie, niedawno byłem nad morzem obserwować te legendarne lodówki, to one są już w szacie godowym. W przypadku tych krzyżówek, które bardzo często widzimy na stawach, to się odbywa tak, że one właśnie próbują imponować tej samicy, ale często podczas tych toków te samice są wręcz topione przez te samce, tam ciągnięte są za głowę, za pióra. Kiedy ta samica już sobie wybierze tego partnera, to odlatuje w te miejsce, które wybiera na zbudowanie gniazda. Samiec towarzyszy, nie pomaga w wysiadywania jaj, ale jest cały czas w pobliżu.

Perkoz dwuczuby, Podiceps cristatus/ fot.T.Sczansny

Radio 90: Oglądałam taki film dokumentalny, co prawda o ptakach rajskich, o tym jak one tańczą, jak robią niesamowite trele…

Tomasz Sczansny: U nas też są ptaki rajskie. Nie trzeba oglądać telewizji, nie trzeba oglądać tamtych. Takimi rajskimi ptakami są np. żołny, można je spotkać zaraz za Raciborzem, na nieczynnych piaskowniach.

Opowieści o regionie

Żołna, Merops apiaster/ fot.T.Sczansny

Tomasz Sczansny: Jakby komuś pokazać zdjęcie, to pomyśli, że to gdzieś z Ameryki albo z Afryki. I one dają sobie takie pierścionki zaręczynowe w postaci pszczół, w postaci przepięknie kolorowych motyli. Jeżeli ta samica przyjmie taki podarunek, no to zaczynają razem dalej dążyć do tego, żeby powiększać swoją rodzinę.

Radio 90: Jak wygląda ten ptak?

Tomasz Sczansny: On ma bardzo jaskrawe kolory czerwieni, zielonego, niebieskiego i wygląda bardzo tak rajsko, żywi się właśnie tymi owadami, które są w trakcie dnia aktywne. Ja myślę, że o żołnach zrobimy całkiem inny odcinek, bo to interesujący gatunek. Ale innym takim ptakiem, który też rajsko wygląda, jest zimorodek, bo przecież jest taki lazurowy. Przepiękny! To taki diament. On w formie tego pierścionka zaręczynowego wręcza rybkę i kiedy taka samica to przyjmie, no to też dochodzi do dalszej części.

Opowieści o regionie

Zimorodek, Alcedo atthis/ fot.T.Sczansny

Radio 90: Czy często ptaki zostają ze sobą po grób?

Tomasz Sczansny: Nie jest to częste, tylko 15% ptaków jest wiernych, często zdarzają się zdrady i to dlatego, żeby przedłużyć swój gatunek, dać swoje geny na przykład wśród tych naszych popularnych sikorek. One, kiedy wybiorą sobie już partnera, to szukają dalej, bo szukają lepszego, żeby mieć na boku jeszcze jakieś dzieci i mieć ich więcej. Takim niechlubnym przykładem może być też srokosz, dlatego, że ma swoją socjalną partnerkę, nazwijmy ją żoną, ale ma też kogoś na boku, nazwijmy ją kochanką i okazuje się, że tej swojej żonie przynosi gorszej jakości pożywienie niż tej kochance.

Radio 90: Czyli zdrada to norma?

Tomasz Sczansny: Wśród ptaków to norma. To się bardzo często zdarza, a to dlatego, żeby właśnie przekazać swoje geny. Źle się dzieje, kiedy ta partnerka się dowie o tej zdradzie. Tutaj możemy na przykład mówić o wróblach, dlatego, że wróble żyją socjalnie w jednej grupie, ale kiedy taka samica w jakiś sposób dowie się, że samiec ją zdradził, to wkracza do gniazda tej drugiej samicy, niszczy jej lęg, niszczy jej gniazda i mści się na niej.

Radio 90: Luty to czas randkowania wśród ptaków?

Tomasz Sczansny: Nie tylko wśród ptaków, chociaż teraz aktywne już są np. sowy. Niektóre puszczyki już siedzą na jajach, co oznaczałoby, że to efekt bujnej nocy sylwestrowej. Aktywne są też np. bobry, kiedy zwykle luty był taki mroźny, to one kopulują pod wodą, pod lodem, nie wychodzą na zewnątrz. Swoje toki mają wydry. Można spotkać nad brzegami rzek właśnie takie wręcz bawiące się wydry, goniące się wzdłuż rzek. To są miłosna harce. One też tak specyficznie się odzywają, wśród kosów np. samica przylatuje z zimowiska, zaczyna od takiego trąbienia, potem mruczy i to jest taki znak dla samca, że mogą zacząć się toki. I to możemy obserwować gdzieś na stawach w Rybniku, w Cieszynie, w Żorach, bo one są dość popularne. A toki są niezwykłe, dlatego że one, kiedy samica da znak, podpływają do siebie ze skupionymi takimi głowami bardzo blisko siebie, potrząsając głowami na dymają kryzę, potem wyjmują z wody wodorosty i z tymi wodorostami w dziobie uderzają się piersiami i biegną po tej wodzie, z tymi wodorostami. I później te wodorosty są też materiałem na gniazdo i te gniazdo pływa tak po po wodzie. I to jest właśnie takie wyjątkowe, co można być może oglądać na jakichś filmach przyrodniczych, ale wystarczy wyjść z domu.

Opowieści o regionie

Żuraw, Grus grus/ fot. T.Sczansny

Czytaj także:

Najnowsze

R E K L A M A

Polecamy dzisiaj